W styczniu br. Dyrektor Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk (IO PAN) prof. dr hab. Jan Marcin Węsławski podjął decyzję o wypowiedzeniu umów o pracę marynarzom zatrudnionym na statku Oceania, proponując im jednocześnie nawiązanie współpracy na podstawie umów B2B (samozatrudnienie).
Zacznijmy od początku. Statek badawczy „Oceania” to polski żaglowiec naukowo-badawczy należący do IO PAN. W ostatnich miesiącach „Oceania” stała się przedmiotem medialnych perturbacji związanych z finansowaniem jej działalności. W październiku 2024 roku Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wstrzymało dotacje na utrzymanie statku, co wywołało liczne protesty środowiska naukowego. Finalnie Ministerstwo ugięło się i przywróciło finansowania dla „Oceanii”, co pozwoliło na kontynuację jej misji badawczych.
A teraz wróćmy do głównego wątku, czyli zwolnień. W wypowiedzeniu Dyrektor IO PAN podkreśla, że zmiana formy zatrudnienia ma na celu optymalizację kosztów funkcjonowania instytutu. Jednocześnie krytykuje aktualnie obowiązujące regulacje obowiązujące armatorów statków podnoszących polską banderę. Co istotne, podstawą prawną do wypowiedzenia umów jest likwidacja stanowisk. Pan dyrektor z rozbrajającą szczerością przyznaje, iż sama likwidacja ma charakter fikcyjny i wyraża wprost chęć zatrudnienia zwalnianych marynarzy na dotychczasowych stanowiskach.
Dlaczego to robi? Przejście z umowy o pracę na umowę B2B wiąże się z istotnymi korzyściami dla pracodawcy. Przede wszystkim chodzi o koszt zatrudnienia pracownika. Pracodawca zrzuca z siebie obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Marynarze tracą status pracownika, co oznacza utratę wielu praw wynikających z Kodeksu Pracy oraz Ustawy o Pracy na Morzu m.in. do płatnego urlopu, ochrony w zakresie ubezpieczeń społecznych, naliczania nadgodzin czy świadczeń zdrowotnych. Ponadto, jako przedsiębiorcy, marynarze będą musieli samodzielnie opłacać składki na ubezpieczenia społeczne oraz prowadzić własną księgowość.
W kontekście pracy na morzu, umowy B2B są niedopuszczalną formą nawiązywania „stosunku pracy”. Polskie orzecznictwo niejednokrotnie wskazywało, iż niezgodne z prawem jest zastąpienie marynarskiej umowy o pracę, umową cywilnoprawną. Zgodnie z międzynarodowymi standardami, jedyną formą zatrudnienia marynarza jest tzw. Marynarska umowa o pracę. Wynika to z faktu, że na statku panują specyficzne zasady dotyczące m.in. organizacji czasu pracy, przebywania na morzu czy też bezpieczeństwa. Rozwiązanie zaproponowane przez IO PAN całkowicie dereguluje system pracy na statku oraz obniża bezpieczeństwo statku oraz załogi.
Dyrektor IO PAN mimo ostrzeżeń ze strony OZZOiM oraz zaleceń Państwowej Inspekcji Pracy podtrzymuje swoje stanowisko w sprawie umów decydując się na działanie sprzeczne z prawem. Decyzja ta w rozumieniu związku została podjęta w pełni świadomie, mimo oczywistych konsekwencji prawnych, które w przyszłości ponosić będzie instytut. Żałujemy, iż osoba tak zasłużona dla polskiej nauki, działa wbrew interesom polskich marynarzy, nie respektuje prawa oraz szkodzi wizerunkowi polskiej bandery.
Materiał nadesłany przez Sekretariat Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Oficerów i Marynarzy
Dnia 27 lutego 2025 roku odbyło się posiedzenie Prezydium oraz posiedzenie plenarne Rady Dialogu Społecznego z udziałem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Pana Andrzeja Dudy. Z ramienia Forum Związków Zawodowych w spotkaniach uczestniczyli: Przewodnicząca FZZ oraz Wiceprzewodnicząca Rady Dialogu Społecznego, Pani Dorota Gardias oraz Pan Jan Polaczek, który zastępował na obydwu posiedzeniach Sekretarza Prezydium RDS z ramienia Forum Związków Zawodowych, Pana Romana Michalskiego.
Posiedzenie Prezydium RDS
Agenda posiedzenia Prezydium RDS obejmowała jeden kluczowy punkt, którym było omówienie programu prac Rady Dialogu Społecznego na rok 2025.
Ustalono, że w 2025 roku Rada Dialogu Społecznego skupi się na następujących tematach:
Po zakończeniu obrad Prezydium, odbyło się posiedzenie plenarne Rady Dialogu Społecznego.
Z ramienia FZZ, w posiedzeniu plenarnym uczestniczyli: Przewodnicząca FZZ oraz Wiceprzewodnicząca RDS, Pani Dorota Gardias, a także członkowie RDS reprezentujący FZZ: Pan Dariusz Trzcionka, Pan Rafał Jankowski, Pan Jan Przywoźny, Pan Marcin Kolasa, oraz Pan Krzysztof Kisielewski.
Agenda posiedzenia plenarnego obejmowała dwa punkty:
1.) Wyzwania rynku pracy w okresie transformacji energetycznej i cyfrowej, oraz
2.) Podsumowanie dotychczasowej współpracy pomiędzy Prezydentem RP, a Radą Dialogu Społecznego.
W punkcie pierwszym głos w imieniu Forum Związków Zawodowych zabrał Wiceprzewodniczący Forum Związków Zawodowych, Przewodniczący Porozumienia Związków Zawodowych „KADRA” oraz członek Rady Dialogu Społecznego, Pan Dariusz Trzcionka.
Pan Trzcionka zauważył, że nie sposób omawiać wyzwań rynku pracy w kontekście transformacji energetycznej, nie odnosząc się do zaniedbań w tym obszarze. Zasygnalizował, iż zjawisko wysokich cen energii w Polsce może doprowadzić do masowej wyprowadzki przedsiębiorstw, które będą szukały korzystniejszych warunków do prowadzenia działalności gospodarczej. W konsekwencji istnieje ryzyko wzrostu poziomu bezrobocia. Podkreślił również, że wieloletnie zaniedbania w sektorze energetycznym sprawiają, iż funkcjonowanie polskich przedsiębiorstw energetycznych jest zagrożone, co może prowadzić do deficytów w dostępie Polaków do stabilnej i taniej energii elektrycznej. Takie sytuacje wywołują niepokój społeczny oraz prowadzą do zaniedbań w procesie produkcji energii.
Przedstawiciel FZZ zaapelował do Rządu RP o racjonalne planowanie polityki gospodarczej, aby uniknąć konieczności importowania energii spoza Unii Europejskiej. Pan Trzcionka zaznaczył, że sprawiedliwa transformacja jest koniecznością, ale Polska powinna być traktowana w tym procesie na równi z pozostałymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Dodał, że środki przeznaczone w budżecie państwa na sprawiedliwą transformację są zdecydowanie niewystarczające. Na zakończenie stwierdził, że Unia Europejska dostrzegła błędy, które popełniła przy wdrażaniu „Zielonego Ładu” i wyraził nadzieję, że Polska nie pójdzie tą samą drogą.
Zaapelował, aby wszystkie miejsca pracy utracone w wyniku transformacji energetycznej zostały zastąpione nowymi, stabilnymi i dobrze płatnymi stanowiskami pracy. Następnie podkreślił, że proces transformacji cyfrowej powinien być równie sprawiedliwy i wspierać tworzenie nowych miejsc pracy. Zaznaczył, że nie chodzi jedynie o zastępowalność stanowisk, lecz o stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju. Tylko poprzez dialog i współpracę możemy racjonalnie podchodzić do procesów transformacji zarówno energetycznej, jak i cyfrowej. Zaapelował, aby ten dialog był prowadzony rozważnie i konstruktywnie.
Następnie Przewodnicząca FZZ, Wiceprzewodnicząca RDS p. Dorota Gardias w przemówieniu do Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudy powiedziała, że „dialog jest wyzwaniem dla naszych sumień i katalogu wartości” i dlatego Rada Dialogu Społecznego powinna stanowić „nową jakość w relacjach pomiędzy stroną pracowników, pracodawców i strony rządowej”. Podziękowała również Prezydentowi RP p. Andrzejowi Dudzie za sprawowany przez Prezydenta, przez okres dziesięciu lat, patronat nad Radą Dialogu Społecznego.
W trakcie posiedzenia członkowie Rady Dialogu Społecznego nie przyjęli żadnych Uchwał.
Kampania prezydencka nabiera tempa. Za nami trzy konwencje – Andrzeja Nawrockiego (wspieranego przez PiS), Rafała Trzaskowskiego (Koalicja Obywatelska) i Szymona Hołowni (Polska 2050). Z ust kandydatów padły obietnice wprost lub pośrednio odnoszące się do relacji społeczno – gospodarczych. Jako reprezentatywna centrala związkowa, organizacja apartyjna (nie apolityczna) postanowiliśmy przyjrzeć się niektórym z propozycji. I jak na apartyjną organizację przystało, popatrzyliśmy na nie krytycznym okiem.
Nadgodziny zwolnione z opodatkowania. Sprawdzamy ile pracownicy zyskaliby
na ewentualnych zmianach.
Zacznijmy od Pana Nawrockiego. Kandydat wspierany przez Prawo i Sprawiedliwość (spór o faktyczną niezależność i obywatelskość nas nie interesuje – niech każdy oceni to sam) podczas swojego „premierowego” wystąpienia powiedział – „dla ratowania dobrobytu ciężko pracujących Polaków, dla ratowania dobrobytu wszystkich Was Drodzy Państwo, wyjdę z kolejnymi inicjatywami ustawodawczymi, z których pierwszą będzie uwolnienie ciężko pracujących Polaków od podatków za wypracowane nadgodziny”.
Co to oznacza dla pracownic i pracowników?
Polki i Polacy znajdują się wśród najbardziej zapracowanych narodów w Unii Europejskiej. Według OECD średnia liczba faktycznie przepracowanych godzin przypadająca na jedną osobę pracującą w 2023 r. w Polsce wyniosła – 1803. Zgodnie z dostępnymi danymi wśród państw członkowskich Unii Europejskiej, Polskę wyprzedziła tylko Grecja w ww. kwestii, gdzie na jedną osobę pracującą przypadło 1897 godzin. Inną sprawą jest wydajność polskich przedsiębiorstw, ale przecież nie na tym wątku się koncentrujemy.
Poniżej znajduje się zestawienie oszczędności po zwolnieniu z opodatkowania przepracowanych nadgodzin w przypadku minimalnego wynagrodzenia w 2025 roku, przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w 2025 roku, a także dla mediany wynagrodzeń za czerwiec 2024 roku.
Tabela 1. Oszczędności po zwolnieniu z opodatkowania nadgodzin
WYNAGRODZENIA – 2024/2025 ROK | KWOTA BRUTTO | STAWKA GODZINOWA BRUTTO | Oszczędności roczne nadgodziny „zwykłe” | Oszczędności roczne nadgodziny noce, święta | Oszczędności miesięczne nadgodziny „zwykłe” | Oszczędności miesięczne nadgodziny noce i święta |
Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2025 r. | 4666 | 30,70 | 715 | 954 | 60 | 79 |
Przeciętne prognozowane wynagrodzenie w 2025 r. | 8673 | 57,06 | 1329 | 1773 | 111 | 148 |
Mediana wynagrodzeń w czerwcu 2024 r. | 6507 | 42,81 | 997 | 1330 | 83 | 111 |
Opracowanie własne na podstawie danych GUS, MF przy założeniu maksymalnej liczby nadgodzin przewidzianej w kodeksie pracy tj. 150 godzin w ciągu roku
Co warto wziąć pod uwagę?
Rafał Trzaskowski apeluje do Prezesa NBP o obniżenie stóp procentowych. Do kogo powinien zaapelować?
Kandydat na Prezydenta RP z ramienia Koalicji Obywatelskiej, Pan Rafał Trzaskowski (Prezydent Warszawy), w trakcie przemówienia inauguracyjnego w Gliwicach zaapelował
do Prezesa Narodowego Banku Polskiego, Pana Adama Glapińskiego o obniżenie stóp procentowych. Co dokładnie powiedział kandydat KO?
„Koniec upolitycznienia i koniec niekompetencji w Narodowym Banku Polskim. Ja mam tutaj taki raport Prezesa Glapińskiego, który jest zatytułowany „Po pandemii i w kryzysie energetycznym, historia sukcesu.” No po prostu ręce opadają, ręce opadają, 50% inflacji przez te ostatnie lata, a ten człowiek, którego tak naprawdę interesowała najbardziej pensja, no i pensja swoich asystentek, wybudowanie swojej nowej siedziby, on nam mówi o sukcesie. Ja chciałbym mu wysłać kostkę masła, żeby zobaczył jak dzisiaj wygląda ten sukces. 10 złotych za kostkę masła do tego doprowadził prezes Glapiński. Nie pozwolę na to. Dzisiaj potrzebna jest silna złotówka, dzisiaj potrzebny jest naprawdę niezależny Prezes Narodowego Banku Polskiego i sensowna polityka, a co się dzieje widzicie sami. Prezes obiecuje, że będzie obniżka stóp procentowych i oczywiście później tego nie robi, dlaczego, dlatego że chce, żeby przed wyborami były coraz droższe kredyty, żeby zatrzymać inwestycje, bo chce namieszać, dlatego że przez cały czas odbiera tylko i wyłącznie telefony, polityczne telefony od Kaczyńskiego, nie ma na to zgody, i z tego miejsca wzywam Prezesa Glapińskiego do obniżenia stóp procentowych.”
A teraz czas na fakty!
Przygotowaliśmy zestawienie obrazujące wyniki głosowania w Radzie Polityki Pieniężnej oraz zbiór wypowiedzi medialnych Pani profesor. Całokształt tej analizy buduje w nas przekonanie, że apel kandydata na Prezydenta RP, Pana Rafała Trzaskowskiego nie był trafionym pomysłem. Przede wszystkim, w swojej treści sugeruje on, że za politykę monetarną odpowiada wyłącznie Prezes NBP, a to nieprawda. Prezes NBP z pewnością popełnił znaczącą dla polskiej gospodarki serie błędów komunikacyjnych, poddając pod wątpliwość swoją bezstronność i zdolność do prognozowania skutków kryzysów, w ogniu których wszyscy się znaleźliśmy.
Po drugie – wpływ wysokości stóp na ceny w perspektywie krótkoterminowej nie występuje. Po trzecie – największym jastrzębiem w RPP jest osoba wskazana przez środowisko, którego Pan Trzaskowski jest częścią. Prawdy dopełniają poniższe dane.
Stopa referencyjna NBP 08.09.2022 r. – aktualnie
Tabela 2. Stopa referencyjna NBP
NBP | 08.09.22 – 06.09.23 | 07.09.23 – 4.10.23 | 5.10.23 – aktualnie |
stopa referencyjna NBP | 6,75% | 6,00% | 5,75% |
Źródło: NBP
Pani prof. Joanna Tyrowicz – poparcie dla podwyższania stóp procentowych przez Narodowy Bank Polski
Tabela 3. Wyniki głosowania członków Rady Polityki Pieniężnej
Data | Przedmiot wniosku lub uchwały | Decyzja RPP | Wyniki głosowania członków Rady |
08.11.2023 r. 06.12.2023 r. 09.01.2024 r. 07.02.2024 r. 06.03.2024 r. 04.04.2024 r. 09.05.2024 r. 05.06.2024 r. 03.07.2024 r. 04.09.2024 r. 02.10.2024 r. | Wniosek o podwyższenie stóp procentowych NBP o 2,00 pkt proc. | Wniosek nie uzyskał większości głosów | Za: J.B. Tyrowicz Przeciw: A. Glapiński, I. K. Dąbrowski, I. Duda * W. S. Janczyk, C. Kochalski, L. Kotecki, P. Litwiniuk, G. Masłowska, H. J. Wnorowski |
Źródło: NBP
*z wyjątkiem głosowania w dniu 04.09.2024 r. (brak obecności na głosowaniu)
Tabela 4. Wyniki głosowania członków Rady Polityki Pieniężnej
Data | Przedmiot wniosku lub uchwały | Decyzja RPP | Wyniki głosowania członków Rady |
09.01.2024 r. 06.03.2024 r. | Wniosek o podwyższenie stóp procentowych NBP o 0,25 pkt proc. | Wniosek nie uzyskał większości głosów | Za: P. Litwiniuk J.B. Tyrowicz Przeciw: A. Glapiński, I. K. Dąbrowski, I. Duda W. S. Janczyk, C. Kochalski, L. Kotecki, G. Masłowska, H. J. Wnorowski |
Źródło: NBP
Fragmenty protokołów z posiedzeń, na których zapadały decyzje RPP (opisy dyskusji
na posiedzeniach decyzyjnych RPP – nie zawierają konkretnych cytatów poszczególnych członków RPP)
8.11.2023 r. „Pojawiła się opinia, że wobec utrzymującej się wysokiej rocznej dynamiki cen oraz podwyższonych oczekiwań inflacyjnych poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia powrotu inflacji do celu w średnim okresie oraz obniżenia oczekiwań inflacyjnych do poziomów spójnych ze średniookresowym celem inflacyjnym.”
06.12.2023 r. „Pojawiła się opinia, że wobec utrzymującej się wysokiej rocznej dynamiki cen oraz podwyższonych oczekiwań inflacyjnych poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia powrotu inflacji do celu w średnim okresie oraz obniżenia oczekiwań inflacyjnych do poziomów spójnych ze średniookresowym celem inflacyjnym.”
09.01.2024 r. „Niektórzy członkowie Rady wyrażali opinię, że wobec nadal wysokiej rocznej dynamiki cen oraz podwyższonych oczekiwań inflacyjnych, a także oczekiwanego dalszego ożywienia popytu i podejmowanych działań fiskalnych, poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia powrotu inflacji do celu w średnim okresie oraz obniżenia oczekiwań inflacyjnych do poziomów spójnych ze średniookresowym celem inflacyjnym.”
07.02.2024 r. „Niektórzy członkowie Rady wyrażali opinię, że wobec nadal wysokiej rocznej dynamiki cen oraz podwyższonych oczekiwań inflacyjnych, a także oczekiwanego dalszego ożywienia popytu i podejmowanych działań fiskalnych, poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia powrotu inflacji do celu w średnim okresie oraz obniżenia oczekiwań inflacyjnych do poziomów spójnych ze średniookresowym celem inflacyjnym.”
06.03.2024 r. „Niektórzy członkowie Rady wyrażali opinię, że wobec podwyższonej inflacji bazowej, a także oczekiwanego dalszego ożywienia popytu i wysokiej dynamiki wynagrodzeń, poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
04.04.2024 r. „Pojawiła się opinia, że wobec podwyższonej inflacji bazowej, a także oczekiwanego dalszego ożywienia popytu i wysokiej dynamiki wynagrodzeń, obecny poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
09.05.2024 r. „Pojawiła się opinia, że wobec podwyższonej inflacji bazowej, a także oczekiwanego dalszego ożywienia popytu i wysokiej dynamiki wynagrodzeń, obecny poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
05.06.2024 r. „Pojawiła się opinia, że wobec podwyższonej inflacji bazowej, a także ożywienia popytu konsumpcyjnego i wysokiej dynamiki wynagrodzeń, obecny poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
03.07.2024 r. „Pojawiła się opinia, że wobec prognozowanego wzrostu inflacji, a także ożywienia popytu konsumpcyjnego i wysokiej dynamiki wynagrodzeń, obecny poziom stóp procentowych NBP jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
04.09.2024 r. „Pojawiła się opinia, że wobec podwyższonej inflacji – w tym inflacji
po wyłączeniu cen żywności i energii – a także ożywienia popytu konsumpcyjnego i wysokiej dynamiki wynagrodzeń, obecny poziom stóp procentowych NBP, przy obecnym kształtowaniu się oczekiwań inflacyjnych, jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
02.10.2024 r. „Pojawiła się opinia, że wobec podwyższonej inflacji – w tym inflacji
po wyłączeniu cen żywności i energii – zwłaszcza w warunkach wysokiej dynamiki wynagrodzeń, obecny poziom stóp procentowych NBP, przy obecnym kształtowaniu się oczekiwań inflacyjnych, jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
06.11.2024 r. „Pojawiła się opinia, że wobec podwyższonej inflacji – w tym inflacji po wyłączeniu cen żywności i energii – zwłaszcza w warunkach wysokiej dynamiki wynagrodzeń, obecny poziom stóp procentowych NBP, przy obecnym kształtowaniu się oczekiwań inflacyjnych, jest zbyt niski dla zapewnienia trwałego powrotu inflacji do celu w średnim okresie.”
Pani prof. Joanna Tyrowicz – wypowiedzi w mediach
Wypowiedź w Radio Rebeliant (26.11.2024 r.)
Cytat z LinkedIn, umieszczony w portalu bankier.pl (06.09.2024 r.)
Cytat z wypowiedzi w TVN24, umieszczony w witrynie finansowej parkiet.com (25.03.2024 r.)
Szymon Hołownia chce się zająć gospodarką. To świetny pomysł, tylko po co Rzeczypospolitej kolejna Rada?
Szymon Hołownia chce być prezydentem, który dba o polską gospodarkę. Jego zdaniem, aby dopełnić zaangażowania Prezydenta RP w sprawy gospodarcze trzeba powołać Radę Gospodarczą.
Oto cytat z wypowiedzi kandydata Polski 2050:
„Ta kampania musi być o gospodarce, musi być o tym co mamy w naszych portfelach, bo to jest fundament naszego bezpieczeństwa. Co to znaczy gospodarka? Co może w tym prezydent i to jeszcze w sytuacji, gdy w rządzie nie ma jednego gospodarczego resortu, który zajmuje się rzeczywiście planowaniem gospodarczej polityki. Taki prezydent chętnie pomoże rządowi w tym względzie, dlatego stworzy Radę Gospodarczą, która nie będzie tylko i wyłącznie zbiorem gadających głów, ale będzie realnym recenzentem i realnym inicjatorem polityki gospodarczej w Polsce. Nie tylko poprzez mechanizm Rady Gabinetowej, którą jako Prezydent będę zwoływał inspirując rząd i pomagając rządowi, ale będę oczekiwał od tej Rady co roku raportu diagnozy pacjenta, którym jest polska gospodarka i jednocześnie propozycji recepty, i będę jej rzecznikiem, dlatego że my dłużej już nie możemy czekać, ze ścianami obwieszonymi receptami na leki, których nikt nie wykupił od bardzo wielu lat, w tylu sprawach, które nas dotyczą. A więc gospodarka głupcze, gospodarka przyszły prezydencie.”
Dlaczego ten pomysł wywołuje reakcję śmiechu przez łzy?
W Polsce istnieje organ złożony z największych, reprezentatywnych organizacji pracowników i pracodawców. Nazywa się Rada Dialogu Społecznego. To tam, od wielu długich lat trwa merytoryczna dyskusja o przyszłości polskiej gospodarki i rynku. To tam pracują zespoły i podzespoły, które wypracowują stanowiska, opinie i wnioski kierowane do strony rządowej. To tam rodzą się pomysły, z których, gdyby strona rządowa chciała skorzystać, zarówno pracownicy jak i pracodawcy mieliby o wiele lepsze warunki rozwojowe.
Co więcej, patronem Rady Dialogu Społecznego jest nie kto inny, a Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z ustawą o Radzie Dialogu Społecznego to właśnie Prezydent RP powołuje członków RDS-u. Tak więc, jeśli Marszałek, w swoich prezydenckich planach i strategiach chciałby zająć się gospodarką, nie musiałby powoływać nowych rad, a jedynie i aż – stać się patronem dialogu społecznego z prawdziwego zdarzenia. Wówczas RDS nie byłby „zbiorem gadających głów”. Rada Gabinetowa z udziałem eksperckiego głosu Rady Dialogu Społecznego? A kto Prezydentowi RP zabroni? Regularne konsultacje społeczne w gronie ekspertów RDS-u? Proszę bardzo!
Marszałek Sejmu RP miał zresztą wiele okazji do tego, aby zapoznać się dorobkiem Rady Dialogu Społecznego. Jednak z wielokrotnych apeli o spotkanie z jej organizacjami członkowskimi nie skorzystał, uwag (między innymi FZZ) do projektu zmian w Regulaminie Sejmu nie przyjął, a na posiedzeniu plenarnym RDS był obecny tylko JEDEN raz, zaraz po ogłoszeniu swojej kandydatury.
Dla higieny dyskusji o propozycji Pana Szymona Hołowni dostarczamy kilka fragmentów ustawy o RDS oraz wykaz innych ciał doradczych funkcjonujących przy Prezydencie RP.
Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego – wybrane fragmenty
Art. 1. ust. 2„Rada prowadzi dialog w celu zapewnienia warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki i spójności społecznej.”
Art. 1. ust. 4„Rada działa na rzecz poprawy jakości formułowania i wdrażania polityk oraz strategii społeczno-gospodarczych, a także budowania wokół nich społecznego porozumienia w drodze prowadzenia przejrzystego, merytorycznego i regularnego dialogu organizacji pracowników i pracodawców oraz strony rządowej.”
Art. 2. „Do właściwości Rady oraz jej stron należy:
1) wyrażanie opinii i zajmowanie stanowisk,
2) opiniowanie projektów założeń projektów ustaw oraz projektów aktów prawnych,
2a) opiniowanie Wieloletniego Planu Finansowego Państwa, projektów strategii, projektów programów oraz projektów innych dokumentów rządowych dotyczących planowanych działań Rady Ministrów, przygotowywanych przez Radę Ministrów oraz jej członków,
3) inicjowanie na zasadach określonych niniejszą ustawą procesu legislacyjnego,
4) wykonywanie innych zadań wynikających z odrębnych ustaw – w sprawach, o których mowa w art. 1.”
Art. 5. ust. 1 „Przygotowywane przez Radę Ministrów oraz jej członków Wieloletni Plan Finansowy Państwa, projekty założeń projektów ustaw, projekty aktów prawnych, projekty strategii, projekty programów oraz projekty innych dokumentów rządowych dotyczących planowanych działań Rady Ministrów w sprawach, o których mowa w art. 1, są kierowane do opinii strony pracowników i strony pracodawców Rady.”
Art. 27. ust. 1 „Członków Rady będących:
1) przedstawicielami strony pracowników i strony pracodawców, na wniosek każdej z organizacji, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 24 ust. 1,
2) przedstawicielami strony rządowej – członków Rady Ministrów oraz po jednym przedstawicielu ministra właściwego do spraw pracy odpowiedzialnego za dialog społeczny i ministra właściwego do spraw finansów publicznych odpowiedzialnego za budżet, w randze sekretarza lub podsekretarza stanu, na wniosek Prezesa Rady Ministrów – powołuje i odwołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.”
Art. 27. ust. 2 „Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powołuje do udziału i odwołuje z udziału w pracach Rady swojego przedstawiciela oraz przedstawicieli:
1) Prezesa Narodowego Banku Polskiego – na jego wniosek;
2) Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego – na jego wniosek;
3) Głównego Inspektora Pracy – na jego wniosek.”
Rady aktualnie działające przy Prezydencie RP:
Zadaniem Narodowej Rady „jest tworzenie płaszczyzny dla debaty programowej na temat rozwoju Rzeczypospolitej Polskiej. Narodowa Rada realizuje swoje zadania przede wszystkim poprzez działalność rad, które zrzeszają ekspertów, teoretyków i praktyków, reprezentujących różne środowiska i specjalizacje oraz stanowią zaplecze ekspercko–doradcze dla Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej we wskazanych obszarach tematycznych.”
Do zadań Rady należy m.in.: „przegląd rozwiązań prawnych oraz podejmowanie inicjatyw legislacyjnych w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, przygotowywanie opinii i ekspertyz dla Prezydenta RP, opracowywanie strategii wspierania przedsiębiorczości, wspieranie zagranicznej ekspansji polskich firm współpraca z instytucjami rządowymi i samorządowymi.”
Podsumowanie
Wierzymy, że z upływem czasu, kandydaci rozgrzeją debatę publiczną propozycjami opartymi na realnych potrzebach i szeroko dostępnych, obiektywnych diagnozach społeczno – gospodarczych. Jak na razie te, z którymi przyszło nam się zmierzyć, są dalekie od oczekiwań, realiów i co najbardziej bolesne – oczywistych faktów. Trzymamy kciuki!
Źródła:
1. GUS: Rozkład wynagrodzeń w gospodarce narodowej w czerwcu 2024 r.
2. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/narodowa-rada-rozwoju
3. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/rada-ds-przedsiebiorczosci
4. Ministerstwo Finansów: Wytyczne dotyczące stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw. Aktualizacja – październik 2024 r.
5. NBP: Archiwum podstawowych stóp procentowych NBP od 1998
6. NBP: Wyniki głosowań członków RPP w dniach: 08.11.2023 r., 06.12.2023 r., 09.01.2024 r., 07.02.2024 r., 06.03.2024 r., 04.04.2024 r., 09.05.2024 r., 05.06.2024 r., 03.07.2024 r., 04.09.2024 r., 02.10.2024 r.
7. NBP: Opisy dyskusji na posiedzeniach decyzyjnych RPP w dniach: 08.11.2023 r., 06.12.2023 r., 09.01.2024 r., 07.02.2024 r., 06.03.2024 r., 04.04.2024 r., 09.05.2024 r., 05.06.2024 r., 03.07.2024 r., 04.09.2024 r., 02.10.2024 r., 06.11.2024 r.
8. OECD: Średnia liczba faktycznie przepracowanych godzin przypadająca na jedną osobę pracującą w 2023 r.
9. Portal bankier.pl; https://www.bankier.pl/wiadomosc/Tyrowicz-chetnie-podnioslaby-stopy-proc-To-pomogloby-sprowadzic-inflacje-do-celu-8807787.html
10. Radio Rebeliant (26.11.2024 r.) Prof. Tyrowicz Ostrzega! | Inflacyjny Chaos | Kulisy Decyzji Które Mogą Nas Kosztować Fortunę!
11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r.
12. Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego
13. Witryna finansowa parkiet.com; https://www.parkiet.com/gospodarka-krajowa/art40056081-joanna-tyrowicz-z-rpp-w-polsce-sa-wciaz-za-niskie-stopy-procentowe
14. Wystąpienie Pana Szymona Hołowni na konwencji w Gdańsku w dniu 7 grudnia 2024 r.
15. Wystąpienie Pana Karola Nawrockiego na konwencji w Krakowie w dniu 24 listopada 2024 r.
16. Wystąpienie Pana Rafała Trzaskowskiego na konwencji w Gliwicach w dniu 7 grudnia 2024 r.
Opracowali:
Grzegorz Sikora
Izabela Koszczyńska