Podsumowanie rozmów z Ministerstwem Edukacji Narodowej ws. zmian pragmatyki zawodowej nauczycieli

20 czerwca 2024 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej powołało Zespół ds. pragmatyki zawodowej mający na celu wypracowanie porozumienia w zakresie zmian w przepisach regulujących pracę nauczycieli.

Przewodniczącą wyżej wymienionego zespołu została Minister Edukacji Barbara Nowacka, a w jego składzie znaleźli się m.in. członkowie reprezentatywnych organizacji związkowych.

W dniu 12 grudnia 2024 r. w MEN odbyło się posiedzenie podsumowujące półroczne prace Zespołu. W spotkaniu uczestniczył m.in. Sławomir Wittkowicz Przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego „Forum-Oświata”, Członek Prezydium Forum Związków Zawodowych.

Na liście kluczowych rozwiązań, które zostaną uwzględnione w pracach legislacyjnych MEN nad zmianą przepisów dotyczących pragmatyki zawodowej nauczycieli znalazły się m.in.:

1. „rozszerzenie prawa do nagrody jubileuszowej dla nauczycieli (wprowadzenie uprawnienia po 45 latach pracy);”

2. „przedłużenie uprawnienia do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych o 10 lat, tj. do 2042 roku;”

3. „rozszerzenie grupy nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego o nauczycieli, którzy obecnie nie mają tego prawa, m. in. nauczycieli centrów kształcenia ustawicznego, młodzieżowych domów kultury, pałaców młodzieży, szkolnych schronisk młodzieżowych;”

4. „korzystniejsze ukształtowanie odpraw w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Ujednolicone zostaną zasady odpraw emerytalno-rentowych dla nauczycieli z odprawami przewidzianymi dla pracowników samorządowych;”

5. „uregulowanie w Karcie nauczyciela ochrony przedemerytalnej w jednolity sposób dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania oraz na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.”

Sławomir Wittkowicz podsumowując spotkanie stwierdził, że prace idą w dobrym kierunku, oczekiwanym przez środowisko, jednak wszystkie dotychczasowe postulaty również powinny zostać zrealizowane:

1. podwyżki płac w wysokości 15% w 2025 roku;

2. wprowadzenie systemu wynagradzania, który byłby powiązany z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce;

3. uwolnienie dodatku za wysługę lat ponad dzisiaj obowiązujący maksymalny limit 20%;

4. objęcie prawem do dodatku za pracę z dziećmi i młodzieżą z orzeczeniami wszystkich nauczycieli, którzy z nimi pracują, a nie tylko nauczycieli szkół specjalnych;

5. zlikwidowanie ustawowych przesłanek pozbawiających nauczycieli, którzy nabyli uprawnienia emerytalne, możliwości skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia.

Sławomir Wittkowicz (Wolny Związek Zawodowy „Forum-Oświata”, Członek Prezydium FZZ) w Polskim Radiu 24 o potrzebach edukacyjnych polskiej gospodarki

W audycji Polskiego Radia 24 „Kapitał i Praca” odbyła się dyskusja, w której poruszono kwestie niedostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb polskiej gospodarki. Gośćmi audycji byli Sławomir Wittkowicz, Przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego „Forum-Oświata”, Członek Prezydium Forum Związków Zawodowych oraz Krzysztof Ogorzałek Członek Zarządu Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych.

Goście podjęli próbę odpowiedzi na pytanie, które pojawia się od wielu lat w przestrzeni publicznej: czy potrzebni są nam ludzie z konkretnym fachem w ręku, czy może bardziej humaniści. Pytanie to jednak wraz z przyspieszającą transformacją cyfrową nabiera nowego wymiaru.

Na pytanie prowadzącej audycję Anny Grabowskiej o słuszność tezy, że fach w ręku to jest coś co ustawia na całe życie, Sławomir Wittkowicz z WZZ „Forum-Oświata” odpowiedział, że w obecnych czasach nie można tego jednoznacznie stwierdzić. Według niego posiadanie konkretnych umiejętności jest szansą na możliwość zarobkowania, jednak w dobie dzisiejszych szybkich zmian społeczno-gospodarczych, konieczna jest też pewna elastyczność.

W dalszej części audycji zaproszeni goście podjęli próbę odpowiedzi na pytanie o powody braku specjalistów na rynku pracy.

Według Sławomira Wittkowicza z WZZ „Forum-Oświata” chodzi przede wszystkim o finansowanie systemu kształcenia zawodowego. W latach 90 ubiegłego wieku znacząco ograniczono ten model nauki właśnie ze względu na koszty ponoszone przez system. Sławomir Wittkowicz z WZZ „Forum-Oświata” wskazał również, że w modelu austriackim, czy niemieckiem państwo jest tylko jednym z elementów finansujących, a nauka zawodu finansowana jest głównie ze środków przedsiębiorców.

Krzysztof Ogorzałek Członek Zarządu Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych wskazał dodatkowo na potrzebę stworzenia systemu, który zatrzymywałby fachowców w Polsce, jako przykład podał model brytyjski, w którym wykształcenie obywatela w określonym kierunku niesie pewne zobowiązania w postaci konieczności odpracowania pewnego czasu na terenie własnego państwa. Jednak w tym miejscu Sławomir Wittkowicza z WZZ „Forum-Oświata” odwołał się do Konstytucji, zgodnie z którą nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna.

Prowadząca audycję wskazała na fakt, że drastycznie spada liczba osób planujących podjąć studia oraz zapytała czy w związku z tym zdaniem gości jest szansa na odbudowę kształcenia zawodowego.

Obaj zaproszeni goście zgodzili się co do tego, że wśród młodych ludzi wchodzących obecnie na rynek pracy można zaobserwować wiele zmian w stosunku do ich poprzedników.

Według Sławomira Wittkowicza z WZZ „Forum-Oświata” młodzi ludzie stawiają m.in. w swoich wyborach na równowagę między życiem prywatnym a zawodowym i cały system edukacji musi wziąć to pod uwagę.

Na koniec Sławomir Wittkowicz z WZZ „Forum-Oświata” poruszył bardzo ważną kwestię, że w szkolnictwie zawodowym są bardzo duże braki kadrowe oraz że korzysta ono od wielu lat z emerytowanych nauczycieli zawodów.

Przyciąganie młodych ludzi do tego zawodu wymaga podniesienia jego prestiżu, na co wskazał Krzysztof Ogorzałek Członek Zarządu Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych oraz naprawy systemowych zaniechań w zakresie podwyżek płac w systemie edukacji i oświaty.