W dniu 4 września br. odbyło się posiedzenie Zespołu Problemowego Rady Dialogu Społecznego ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, podczas którego partnerzy społeczni dyskutowali o projekcie ustawy budżetowej na rok 2025 rok oraz projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2025 rok. W posiedzeniu z ramienia strony rządowej uczestniczyła p. Hanna Majszczyk, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów oraz p. Katarzyna Nowakowska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Forum Związków Zawodowych na posiedzeniu Zespołu reprezentował p. Jan Polaczek – stały ekspert zespołu z ramienia FZZ. Według prognoz Ministerstwa Finansów zawartych w projekcie ustawy budżetowej na rok 2025, w przyszłym roku nastąpi wzrost realnego PKB, który ma przyspieszyć do 3,9%. Wpływ na (podwyższoną względem pierwotnych założeń) prognozę ww. wzrostu będzie miało m.in. wydatkowanie środków w ramach Krajowego Planu Odbudowy oraz zwiększenie wydatków na zbrojenia. Według prognoz Ministerstwa Finansów, w 2025 roku inwestycje prywatne i publiczne będą rosły, a dynamika inwestycji ogółem ma przyspieszyć o 6,4% w ujęciu realnym. Utrzymywać się też będzie wysoka dynamiki spożycia prywatnego. Strona rządowa zakomunikowała, iż czynnikiem, który będzie wpływał na wzrost inflacji w ujęciu średniorocznym, który według projektu ustawy ma wynieść 5%, będzie przede wszystkim wzrost cen energii. Biorąc pod uwagę wzrost prognozy inflacji, Minister Finansów – Pan Andrzej Domański zaproponował w projekcie budżetu zmianę wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej z 104,1% na 105,0%.
Ekspert Forum Związków Zawodowych zaapelował do strony rządowej o spełnienie obietnicy Ministra Finansów dotyczącej rewizji średniorocznego wskaźnika płac w państwowej sferze budżetowej wykraczającego powyżej przyszłoroczną prognozę tempa wzrostu inflacji. Powiedział, iż w opinii Forum Związków Zawodowych obecny Rząd kontynuuje politykę swoich poprzedników w zakresie degradacji sfery publicznej. Powiedział, iż „Rząd, mówiąc o realizacji 20-procentowej podwyżki w państwowej sferze budżetowej w roku 2024 r. de facto wprowadza opinię publiczną w błąd, gdyż podwyżka ta miała charakter utrzymania kwot bazowych na poziomie wynagrodzenia minimalnego”. Nadmienił, że podwyżka wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej o 20% w roku 2024, miała charakter równoważący i nie stanowiła rewolucji godnościowej w zakresie wynagrodzeń w sferze publicznej.
Na posiedzeniu Zespołu, ekspert Forum Związków Zawodowych skierował szereg pytań do strony rządowej. Pytał m.in. o koszt podwyżek wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, sumie środków budżetowych przeznaczonych w roku 2025 na żłobki i inne instytucje opieki nad dziećmi, ewentualne podwyżki dla pracowników samorządowych w związku ze zwiększeniem dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz o to, czy wzrost wydatków na ochronę zdrowia będzie oznaczał zabezpieczenie środków na dalszą realizację ustawy podwyższającej wynagrodzenia dla pielęgniarek i położnych oraz innych zawodów medycznych.
Na posiedzeniu Zespołu nie zawarto porozumienia w sprawie projektu budżetu na rok 2025.
Projekt budżetu będzie omawiany na najbliższym posiedzeniu plenarnym RDS w dniu 9 września br.
W dniu 28 maja 2024 r. odbyło się posiedzenie Zespołu problemowego Rady Dialogu Społecznego ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej i Ministerstwa Finansów oraz stałych członków i stałych ekspertów Zespołu.
W pierwszej części posiedzenia Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej, p. Sebastian Gajewski przedstawił informację na temat propozycji weryfikacji kwot kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej od 1 stycznia 2025 r.
Propozycja strony rządowej przedstawia się następująco: a) dla osoby samotnie gospodarującej: 1,010 zł (obecnie 776 zł – jest to wzrost o 30%, tj. o 234 zł ), b) dla osoby w rodzinie: 823 zł (obecnie 600 zł – jest to wzrost o 37%, tj. o 223 zł). Jednocześnie, strona rządowa poinformowała, że od 1 stycznia 2025 r. podwyższone zostaną: a) kwota stanowiąca podstawę ustalenia wysokości pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki i pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej – z 1,837 zł do 2,066 zł (jest to wzrost o 12 %) oraz b) minimalna kwota świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy – z 721 zł do 950 zł (jest to wzrost o 32 %).
Przedstawiciele związków zawodowych zaapelowali do strony rządowej aby pilnie poinformowała członków Zespołu czy MPRiPS, poza procesem regulowanym przez Ustawę o Pomocy Społecznej oraz rozporządzeniem dotyczącym progu interwencji socjalnej prowadzi prognozy na przyszłość (na 3 kolejne lata) dotyczące minimum egzystencji w latach przyszłych i ewentualnej potrzeby zwiększania kryterium dochodowego.
Przedstawiciele strony pracodawców pytali z kolei o całościowy koszt obsługi systemu świadczeń z pomocy społecznej i o plany reformy w związku z wysokimi kosztami obsługo systemu.
Pan Minister Sebastian Gajewski poinformował, że w MPRIPS trwają obecnie prace nad założeniami reformy, która w sposób transparentny i sprawiedliwy określi zasady weryfikacji kryteriów dochodowych z pomocy społecznej. Po pierwsze, reforma ta miałaby na celu dookreślenie terminy w których weryfikacja miałaby być przeprowadzona oraz precyzowałaby czynniki, które są uwzględniane przy określaniu kryteriów dochodowych oraz okoliczności, które brane są pod uwagę przy badaniu progu interwencji socjalnej. Związki zawodowe pytały o datę przedłożenia reformy ale Pan Minister nie udzielił odpowiedzi na to pytanie.
Związki zawodowe poinformowały, że oczekują pilnego przedstawienia przez stronę rządową założeń ww. reformy. Strony zgodziły się co do tego, że zweryfikowane kwoty kryteriów dochodowych uprawniające do świadczeń z pomocy społecznej powinny zostać waloryzowane co najmniej o skumulowaną prognozowaną inflację na kolejne 3 lata za lata 2025, 2026 i 2027 (łącznie 9,9%).
W drugiej części posiedzenia Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej, Podsekretarz Stanu p. Sebastian Gajewski przedstawił informację na temat propozycji zmiany wysokości kryteriów dochodowych i kwot świadczeń zawartych w Ustawie o świadczeniach rodzinnych z wyłączeniem wysokości świadczenia pielęgnacyjnego oraz kwoty zasiłku na opiekuna.
Pan Minister Sebastian Gajewski poinformował, iż mając na uwadze sposób realizacji, charakter i grupę docelową zasiłków rodzinnych celowe jest przeprowadzenie gruntownej reformy tego obszaru świadczeń rodzinnych, która służyć będzie m.in. uproszczeniu we wnioskowaniu, procesie ich obsługi, jak również strukturze dodatków do zasiłku rodzinnego w kontekście innych świadczeń rodzinnych. Reformę tę przygotuje MPRiPS, a konkretnie Minister Aleksandra Gajewska. Pan Minister powiedział, że przyjmując zamiar przeprowadzenia gruntownej reformy strona rządowa zaproponowała pozostawienie kwot świadczeń i kwot kryteriów uprawniających do świadczeń rodzinnych na dotychczasowym poziomie czyli:
Wysokości kryterium dochodowego uprawniającego do zasiłku rodzinnego od 1 listopada 2024 r. będą wynosiły: kryterium dochodowe ogólne – 674 zł, kryterium dochodowe dla rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym – 764 zł, a wartość kryterium dochodowego uprawniającego do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka od 1 listopada 2024 r. będzie wynosiła 1, 922 zł.
Kwoty świadczeń rodzinnych pozostaną na tym samym poziomie i od 1 listopada 2024 r. wynosiły będą: zasiłek rodzinny na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia – 95 zł, zasiłek rodzinny na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia – 124 zł, zasiłek rodzinny na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia – 135 zł, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka – 1, 000 zł.
W części posiedzenia poświęconej stanowiskom organizacji, p. Jan Polaczek (FZZ) powiedział, że polityka społeczna jest wciąż za mało inkluzywna i z powodu niezmienionego poziomu kryteriów dochodowych (świadczenia rodzinne) nie idzie we właściwym kierunku, gdyż nie podąża za inflacją. Podał przykład świadczenia 500+, którego przyczyną waloryzacji była właśnie inflacja. Zapytał, dlaczego skoro można było waloryzować kwotę z programu 500+, którego głównym skutkiem była stymulacja spożycia prywatnego i skoro Rząd był w stanie wydać na rewaloryzację 500+ kwotę 65 miliardów złotych – dlaczego problemem jest waloryzacja świadczeń na pomoc społeczną?
W ostatniej części posiedzenia dyskutowano o ewentualnej możliwości wypracowania wspólnego stanowiska strony pracodawców oraz strony związkowej Zespołu.
Ustalono, iż do dnia 5 czerwca br. strona związkowa wypracuje projekt stanowiska w dwóch kwestiach: zmiany kwot kryteriów dochodowych wynikających z Ustawy o pomocy społecznej oraz zmiany wysokości kryteriów dochodowych i kwot świadczeń zawartych w Ustawie o świadczeniach rodzinnych. Do dnia 7 czerwca br. strona pracodawców ustosunkuje się do tych propozycji. Ewentualne wspólne stanowisko poddane zostanie głosowaniu obiegowemu.
Następne posiedzenie zespołu zaplanowano w połowie czerwca br.
fot. Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog”
