W dniach 25–26 czerwca 2025 r. w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” odbyła się coroczna konferencja europejskich rad społeczno-gospodarczych pod nazwą „Poprawa warunków życia i pracy w UE: rola zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego”. Wydarzenie miało miejsce w ramach polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
W konferencji uczestniczyli m.in. przedstawiciele Rady Dialogu Społecznego. Jednym z tematów konferencji była sesja pt. „Sprawiedliwy rynek pracy – Osiągnięcia europejskiego modelu społecznego wobec wyzwań deregulacyjnych.”
Prelegentką tej części konferencji była Przewodnicząca Forum Związków Zawodowych, Pani Dorota Gardias, która na wstępie swojej wypowiedzi podkreśliła, że „z kilku powodów czeka nas ogromna, bardzo trudna i ryzykowna batalia o prawa pracownicze i rozwój gospodarczy.”
Przedstawiła pogląd, że aby deregulacje nie stały się jedynie antypracowniczą terapią szokową, Europa musi dysponować wspólnymi mechanizmami inwestycyjnymi. Stwierdziła, że deregulacje powinny uwalniać energię i potencjały, przyczyniając się do zwiększenia konkurencyjności Europy, a nie opierać się na paradygmacie odbierania praw najsłabszym.
Przewodnicząca Forum Związków Zawodowych zwróciła również uwagę na istotną rolę dialogu społecznego w kontekście wyzwań związanych z deregulacjami. Jak podkreśliła: „dialog społeczny i silne instytucje go spajające i organizujące, będą stanowić o realnych skutkach deregulacji i ich wpływie na sprawiedliwy rynek pracy i w końcu, na całokształt europejskiego modelu społecznego”. Dodała także: „deregulacje nie muszą być inwazyjne, pod warunkiem, że nie będą ideologiczne i niepotrzebnie kosztowne społecznie.”
W konferencji uczestniczyli m.in. Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Pan Oliver Röpke oraz Przewodnicząca grupy ad hoc EKES ds. ECI, Pani Violeta Jelić.
W dniu 23 czerwca 2025 r. odbyło się wspólne posiedzenie Zespołu Problemowego Rady Dialogu Społecznego ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych oraz Zespołu Problemowego RDS ds. ubezpieczeń społecznych. Forum Związków Zawodowych reprezentowali: Pan Grzegorz Sikora – stały członek Zespołu oraz Pan Jan Polaczek – stały ekspert Zespołu. Spotkanie odbyło się w trybie niestacjonarnym.
W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele strony rządowej: Pan Jurand Drop – podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów oraz Pani Katarzyna Nowakowska – podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło propozycję waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych na rok 2026 na poziomie 104,9%, tj. o wskaźnik inflacji oraz 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Strona związkowa powtórzyła postulat zawarty we wspólnym stanowisku trzech central związkowych z dnia 21 maja br. polegający na tym, iż wskaźnik waloryzacji emerytur i rent powinien wynosić nie mniej niż średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług w 2025 roku, zwiększony o co najmniej 50% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia za pracę w roku 2025.
W przedmiotowej kwestii nie osiągnięto porozumienia. Zapowiedziano kontynuację rozmów na dalszym etapie prac Rady Dialogu Społecznego.
W kolejnej części posiedzenia Ministerstwo Finansów zaprezentowało propozycję średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na rok 2026 o 3%, co przełoży się na średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w wysokości 103%.
Strona związkowa wyraziła sprzeciw wobec przedstawionej propozycji, postulując wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na poziomie nie mniejszym niż 12%, zgodnie z ww. wspólnym stanowiskiem trzech central.
Strona związkowa Zespołu zwróciła również uwagę na brak merytorycznego uzasadnienia zmiany prognozy inflacyjnej z poziomu 3,8% do 3% oraz brak przejrzystości w procesie kształtowania założeń budżetowych. Podsekretarz Stanu p. Jurand Drop poinformował, iż nie posiada mandatu negocjacyjnego i ogranicza się do prezentowania decyzji podjętych przez Radę Ministrów. Jednocześnie zadeklarował przekazanie zgłoszonych uwag do dalszych prac w Radzie Ministrów. Pan Wiceminister opuścił część posiedzenia Zespołu dotyczącą średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na rok 2026 jeszcze na etapie zadawania pytań przez stronę społeczną.
Następnie, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło propozycję ustalenia minimalnego wynagrodzenia za pracę na 2026 r. na poziomie 4806 zł brutto, co oznacza 3% wzrost w stosunku do obowiązującej w 2025 r. kwoty.
Strona rządowa stoi na stanowisku, iż propozycja ta odpowiada aktualnym uwarunkowaniom makroekonomicznym. Strona związkowa zakwestionowała realność ww. założeń, wskazując na ryzyko wynikające z niestabilnej sytuacji geopolitycznej oraz niedoszacowanie wskaźnika inflacji. Podkreślono również konieczność ponownej analizy związkowego stanowiska, opartego pierwotnie na prognozie inflacyjnej wynoszącej 3,8%.
Pan Grzegorz Sikora, stały członek Zespołu z ramienia Forum Związków Zawodowych wyraził niezadowolenie z powodu braku pełnomocnictw negocjacyjnych po stronie rządowej. Podkreślił konieczność realnego dialogu i partnerskiego podejścia do ustaleń dotyczących fundamentalnych kwestii społeczno-ekonomicznych.
Zarządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Marcina Kulaska z dnia 19 maja 2025 roku powołana została Rada do spraw dialogu ze związkami zawodowymi. W dnia 6 czerwca 2025 roku w siedzibie Ministerstwa, powołania do Rady nowym członkom wręczyła Ministra Karolina Zioło-Pużuk.
W skład Rady weszli przedstawiciele trzech central związkowych: Forum Związków Zawodowych, Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz NSZZ Solidarność.
Do zadań Rady ds. dialogu ze związkami zawodowymi należy przede wszystkim:
Pierwsze posiedzenie Rady poświęcone było sprawom organizacyjnym. Spośród swego grona Rada wybrała Przewodniczącego Rady, którym został Janusz Szczerba ze Związku Nauczycielstwa Polskiego. Za działania priorytetowe Rada uznała przegląd ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce pod kątem zapisów dotyczących pracowników uczelni. Kolejne posiedzenie Rady zaplanowano w pierwszych dniach lipca.
Agnieszka Weinberger- Zarzycka
W dniu 5 czerwca br. odbyło się posiedzenie Zespołu Problemowego Rady Dialogu Społecznego ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych. Forum Związków Zawodowych reprezentował Pan Jan Polaczek – stały ekspert Zespołu. Stronę rządową reprezentowała Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, Pani Hanna Majszczyk.
W porządku obrad znalazły się następujące punkty:
Ad. 1 – Informacja nt. wykonania budżetu państwa za 2024 r.
Zgodnie z art. 226 Konstytucji RP, Rada Ministrów przedłożyła Sejmowi sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej za rok 2024. Podstawą oceny realizacji budżetu były zapisy ustawy budżetowej z 18 stycznia 2024 r. oraz jej nowelizacji z 8 listopada 2024 r.
Podsekretarz Stanu Pani Hanna Majszczyk poinformowała, iż dochody budżetu państwa w roku 2024 wyniosły 623,2 mld zł (99,5% planu), z czego dochody podatkowe stanowiły 555,9 mld zł (89,2%) planu. Wydatki budżetowe osiągnęły poziom 834,2 mld zł (96,3% planu). Wydatki były wyższe o 174,7 mld zł w porównaniu z rokiem 2023, głównie z powodu wzrostu transferów społecznych, subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego w kwocie ponad 8 miliardów złotych (dalej „JST”) oraz większych nakładów na obronność i świadczenia rodzinne. Inflacja w 2024 r. wyniosła 3,6% w ujęciu średniorocznym. Tempo wzrostu PKB w roku 2024 r. wyniosło 2,9% wobec 0,2% w roku 2023.
Szczególną uwagę Ministerstwo Finansów zwróciło na środki budżetowe przeznaczone na przeciwdziałanie skutkom powodzi z 2024 roku– zarówno bezpośrednie wsparcie dla mieszkańców, jak i finansowanie napraw infrastruktury.
Ad. 2 – Dyskusja na temat sprawozdania
W trakcie dyskusji zwrócono uwagę na wzrost wykonania wydatków budżetowych w porównaniu do roku 2023, w szczególności:
Z kolei największe oszczędności w stosunku do planu budżetowego na 2024 r. odnotowano w:
Podczas posiedzenia Zespołu nie wypracowano wspólnego stanowiska. Przewodniczący Zespołu, Pan Leszek Miętek, poinformował uczestników, że Stały Komitet Rady Ministrów na posiedzeniu w dniu 5 czerwca br. podjął temat podwyżki płacy minimalnej. Aktualnie trwają uzgodnienia pomiędzy Ministerstwem Finansów a Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczące skali planowanej podwyżki.
Zgodnie z obowiązującymi terminami, Rząd ma czas do 15 czerwca na przekazanie partnerom reprezentowanym w Radzie Dialogu Społecznego decyzji w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2026 roku.
Ustalono, że kolejne posiedzenie Zespołu odbędzie się – w zależności od decyzji partnerów – w połowie czerwca lub na początku lipca.
28 maja 2025 roku odbyła się pikieta funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej oraz pracowników Krajowej Administracji Skarbowej.
Pikieta rozpoczęła się o godz. 12.00 pod Ministerstwem Finansów, następnie miał miejsce przemarsz manifestujących pod Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
W zgromadzeniu wzięli udział m.in. członkowie organizacji związkowych należących do Forum Związków Zawodowych: Związek Zawodowy Celnicy PL, Federacja Związków Zawodowych Pracowników Skarbowych oraz Ogólnopolski Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Egzekucji Administracyjnej.
Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej oraz pracownicy Krajowej Administracji Skarbowej domagają się:
Forum Związków Zawodowych wystosowało apel do Prezesa Rady Ministrów, Pana Donalda Tuska, oraz Ministra Finansów, Pana Andrzeja Domańskiego, dotyczący pilnej realizacji wyżej wymienionych postulatów.
W obliczu rosnących zagrożeń dla bezpieczeństwa Polski, w tym gospodarczego, systematyczna modernizacja Krajowej Administracji Skarbowej jest koniecznością. Bezpieczeństwo państwa nie może być zapewnione, jeśli funkcjonariusze i pracownicy struktur publicznych są niedostatecznie wynagradzani. Ponadto funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej nie powinni być dyskryminowani względem innych formacji mundurowych. Należy objąć ich prawem do świadczenia mieszkaniowego na wzór funkcjonariuszy podległych MSWiA i Ministerstwu Sprawiedliwości.
Przewodniczący Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”-80, Wiceprzewodniczący Forum Związków Zawodowych, Pan Marek Mnich w trakcie pikiety zwrócił się do zgromadzonych słowami „odpowiadacie w dużym stopniu za nasze bezpieczeństwo i musicie być godnie wynagradzani.”
Organizacje związkowe domagają się, by ich głos wreszcie został wysłuchany i potraktowany z należytą powagą, ponieważ dotychczasowe próby dialogu z Kierownictwem Ministerstwa Finansów nie przyniosły realnych rozwiązań. Przewodnicząca Związku Zawodowego Celnicy PL, Członek Zarządu Głównego Forum Związków Zawodowych, Pani Jolanta Haron, podkreśliła „domagamy się jedynie uznania i docenienia naszej ciężkiej i odpowiedzialnej służby i pracy oraz traktowania nas jak partnerów do dialogu.”
