Spotkanie Komitetu EKZZ ds. Ekonomicznych, Zrównoważonego Rozwoju, Energetyki i Zmian Klimatu

Katowice, dnia 27-28 września 2023 r.

Grzegorz Trefon

Notatka z spotkania wirtualnego EKZZ

Nazwa: Komitet EKZZ ds. Ekonomicznych, Zrównoważonego Rozwoju, Energetyki i Zmian Klimatu

Dzień spotkania 14.09.2023

Język roboczy: EN

Przewodniczący spotkania: Ludovik Voet, sekretarz konfederacji 

Przedmiotem spotkania były dokumenty, które będą procedowane w czasie Komitetu Wykonawczego EKZZ w dniach 27–28 września 2023 r w Madrycie.

1. Rezolucja EKZZ: Opodatkowanie majątku w celu przeciwdziałania zmianom klimatycznym                                    i nierównościom (projekt rezolucji). Referuje Matthieu Méaulle, starszy doradca EKZZ

2. Stanowisko ETUC w sprawie strategii bezpieczeństwa gospodarczego i platformy technologii strategicznych dla Europy (STEP) (projekt rezolucji). Referuje Macro Cilento, Dyrektor ds. polityki instytucjonalnej, EKZZ

WŁASNY WNIOSEK dotyczący FZZ: EKZZ w perspektywie do końca października/listopada 2023 będzie układać nowe komitety robocze EKZZ, a Sekretarze EKZZ będzie przejmować odpowiedzialność za plany ich pracy na najbliższe lata, zgodnie z postanowieniami Kongresu w Berlinie. Prośba do biura FZZ o aktualny przegląd osób, jakie FZZ chce delegować do komitetów z Polski i układanie ich z pozostałymi centralami z Polski.

Końcowe prośby prowadzącego (sekretarz Ludovik Voet): 

  1. Przekazać informacje krajowym organizacjom o pracach, aby przygotować się do dyskusji na Komitecie Wykonawczym
  2. Poprosić o przegląd obsady krajowych organizacji, takich jak FZZ w Komitetach EKZZ oraz formalnie zgłosić osoby do składu Komitetu na kolejną kadencję

Największa dyskusja i trudność wiązała się z podatkami, a samo stanowisko EKZZ ogólnie popiera wprowadzenie europejskich podatków progresywnych dla najbogatszych osób. Najprościej EKZZ chodzi o zapewnienie minimalnej stawki podatku dochodowego. Są duże różnice w opodatkowaniu najbogatszych i taka konkurencja podatkowa Unii powoduje zakłócenia na rynku wewnętrznym. Dlatego stanowisko i potrzeba koordynacji na poziomie UE. Sprawa może dotyczyć Polski. Wskazuje się, że dochody z tego podatku umożliwiłyby UE, za pośrednictwem swojego budżetu i jej państwom członkowskim, lepsze wspieranie wzrostu i utrzymania polityk w zakresie ochrony środowiska i polityki sprawiedliwej transformacji społecznej, a także programów współpracy na rzecz rozwoju,                                      wraz z budżetem UE, zgodnie z zasadą partnerstwa poprzez angażowanie partnerów społecznych,                  aby zapewnić pracownikom skuteczne korzystanie z niego. Ten strumień dochodów można następnie przeznaczyć zarówno na walkę ze zmianą klimatu, jak i na walkę z nierównością oraz na rzecz wysokiej jakości miejsc pracy, ale umożliwiłoby to również obywatelom Europy wnoszenie wkładu w te cele                   na bardziej równych zasadach. Sporo dyskusji zajęła kwestia uwag DGB z Niemiec, które wskazuje                   aby dodatkowe dochody były rozporządzane na poziomie krajowym co wynika ze specyfiki niemieckiego modelu podatkowego, zasad niemieckiej konstytucji i rozdziału kompetencji podatkowych między rząd landów i federalny. DGB zależało mocniej niż innym na rozporządzaniu własnymi dochodami na poziomie krajowym w kontekście przeciwdziałania zmianom klimatycznym i sprawiedliwej transformacji. Poprawki i komentarze DGB były redukowane przez kolegów z Holandii, którzy wskazywali, że nie należy zasłaniać się konstytucją w podejściu do podatków i zadań UE. Różnica z kontekstu i charakteru poprawek sprowadza się do tego kto ma rozporządzać ściągniętymi podatkami od najbogatszych (milionerów/miliarderów), którzy odpowiadają za największy poziom emisji CO2. 

Druga sprawa poruszana na spotkaniu dotyczyła stanowiska EKZZ w sprawie strategii bezpieczeństwa gospodarczego i platformy technologii strategicznych dla Europy (STEP). Inicjatywa jest europejską odpowiedzią na potrzebę zwiększenia inwestycji w technologie krytyczne w Europie. Chodzi o  istniejących i nowe inwestycje w czyste i cyfrowe technologie, biotechnologie w UE oraz w ludzi, którzy mogą wdrożyć te technologie w gospodarce. STEP wprowadza pieczęć suwerenności dla projektów – to taki unijny znak jakości, dzięki czemu projekt ma uzyskać  wysokie oceny w procesie selekcji w konkurencyjnej procedurze naborów wniosków w ramach programów: Horizon Europe, Digital Europe, European Defence Fund,  EU4Health, Innovation Fund. Natomiast czyste technologie obejmują energię odnawialną; magazynowanie energii elektrycznej i ciepła; pompy ciepła; sieć elektryczna; paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego; zrównoważone paliwa alternatywne; elektrolizery i ogniwa paliwowe; wychwytywanie, utylizacja i składowanie dwutlenku węgla; efektywność energetyczna; wodór; oczyszczanie i odsalanie wody; oraz zaawansowane materiały, takie jak nanomateriały, kompozyty i przyszłe czyste materiały budowlane; oraz technologie zrównoważonego wydobycia i przetwarzania surowców krytycznych. Z kolei gdy mowa o biotechnologiach, chodzi o biomolekuły i ich zastosowania, farmaceutyka, technologie medyczne i biotechnologia upraw. Biotechnologia i bioprodukcja mają kluczowe znaczenie dla modernizacji takich sektorów, jak opieka zdrowotna i farmaceutyka, rolnictwo i biogospodarka.

Strategia proponuje przeprowadzenie szczegółowej oceny zagrożeń bezpieczeństwa ekonomicznego                  w czterech obszarach:

  • zagrożenia dla odporności łańcuchów dostaw, w tym dla bezpieczeństwa energetycznego;
  • zagrożenia dla bezpieczeństwa fizycznego i cybernetycznego infrastruktury krytycznej;
  • ryzyka związane z bezpieczeństwem technologii i wyciekiem technologii;
  • ryzyko wykorzystania zależności gospodarczych jako broni lub przymusu gospodarczego.

Strategia proponuje metodologię tej oceny ryzyka. Powinna ona zostać przeprowadzona przez Komisję i państwa członkowskie, w stosownych przypadkach, we współpracy z Wysokim Przedstawicielem                        i przy udziale sektora prywatnego. Powinien to być proces dynamiczny i ciągły.

EKZZ krytycznie oceniło inicjatywę gdyż: platforma STEP nie jest związana z tworzeniem miejsc pracy          i nie jest jasna pod względem uwarunkowań społecznych. STEP może potencjalnie uruchomić inwestycje o wartości 165 miliardów euro bez poddawania ich jakimkolwiek uwarunkowaniom społecznym, ani bez środków przeciwdziałających korupcji, walce z wszelkimi formami przestępczości zorganizowanej. Pieczęć Suwerenności nie wymaga żadnego dostosowania do kryteriów zrównoważonego rozwoju. Podważyłoby to europejski program na rzecz godnej pracy. Wręcz przeciwnie, negocjacje zbiorowe i uczestnictwo pracowników są kluczem do osiągnięcia sprawiedliwości społecznej, uczciwości gospodarczej i transformacji sprzyjających tworzeniu miejsc pracy, zapewniając w ten sposób społeczną akceptację głębokiej transformacji wśród pracowników zauważa EKZZ. 

Większość uwag do propozycji aktualnych KE ma być przedmiotem dyskusji podczas spotkania Komitetu Wykonawczego.