Weto prezydenckie w sprawie obniżenia składki zdrowotnej dla przedsiębiorców po konsultacjach ze stroną społeczną Rady Dialogu Społecznego
W dniu 5 maja 2025 r. w Pałacu Prezydenckim odbyło się spotkanie konsultacyjne Pana Prezydenta Andrzeja Dudy ze stroną społeczną Rady Dialogu Społecznego w sprawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw – obniżającej składkę zdrowotną dla przedsiębiorców.
Spotkanie zorganizowane w Pałacu Prezydenckim było konsekwencją pominięcia przez stronę rządową konsultacji projektu przedmiotowej ustawy ze stroną społeczną Rady Dialogu Społecznego. Pan Prezydent Andrzej Duda stwierdził, że taka sytuacja jest nie do przyjęcia. Jedną z najważniejszych kompetencji Rady Dialogu Społecznego jest udział w procesie legislacyjnym, w tym opiniowanie aktów prawnych Rady Ministrów.
W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych, pracodawców, eksperci, członkowie prezydenckich rad. Z ramienia Forum Związków Zawodowych w spotkaniu uczestniczyła Pani Krystyna Ptok, Wiceprzewodnicząca Forum Związków Zawodowych, Przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych oraz Pani dr Grażyna Cebula-Kubat, Członek Prezydium Forum Związków Zawodowych, Przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy.
Forum Związków Zawodowych wyraźnie sprzeciwia się ustawie, która w efekcie godzi w interes pracowników i zasady sprawiedliwości społecznej. Dostęp do usług publicznych, w tym konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia powinno opierać się na współodpowiedzialności i równości. Składka nie może być więc uzależniona konstrukcyjnie od rodzaju wykonywanej działalności lub pracy, co do zasady. Forum Związków Zawodowych domagało się prezydenckiego weta, zwracając tym samym uwagę na postępującą zapaść finansowania publicznego systemu ochrony zdrowia.
Strona rządowa traktuje system finansowania publicznej ochrony zdrowia jako wydatek i źródło pozornych oszczędności. W efekcie jakakolwiek reforma systemowa jest niemożliwa, ponieważ niemożliwym jest zwiększenie efektywności systemu bez zwiększenia skali finansowania. Od ponad dwóch dekad debata publiczna na temat finansowania ochrony zdrowia sprowadza się do szukania oszczędności tam gdzie w ocenie Forum należy inwestować. Próba obniżenia składki zdrowotnej dla przedsiębiorców nie rozwiązuje tym samym problemu kluczowego, tj. zwiększenia możliwości rozwojowych sektora MŚP. Długofalowo staniemy bowiem przed sytuacją, w której dostępność świadczeń ulegnie jeszcze większemu pogorszeniu, a przedsiębiorcy zwiększą koszty w zakresie dostępności świadczeń, ale w sektorze prywatnym. Nie ma dzisiaj żadnych podstaw makroekonomicznych do działań o charakterze finansowego kurczenia ekspozytury państwa polskiego. Istnieje za to przestrzeń do debaty o zwiększeniu nakładów i podążanie drogą Zachodu, w której składka oznacza wprost współodpowiedzialność i inwestycje w ogólnospołeczne bezpieczeństwo zdrowotne. To wbrew dzisiejszym mitom tańsze rozwiązanie niż zgoda na wymuszoną komercjalizację, która zawsze w obecnych warunkach jest droższa. Państwo powinno wspierać rozwój polskich firm i szukać możliwości obniżania kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie kosztem zdrowia publicznego. Forum Związków Zawodowych sprzeciwia się polityce pozornych oszczędności, pozornego wsparcia dla przedsiębiorców i szerzenia korporacyjnych iluzji o przyszłości systemu ochrony zdrowia.
6 maja 2025 r. Szefowa Kancelarii Prezydenta RP, Pani Małgorzata Paprocka ogłosiła, że po wsłuchaniu się w głosy strony społecznej Pan Prezydent Andrzej Duda zadecydował o zawetowaniu przedmiotowej ustawy. Uzasadniając decyzję Pana Prezydenta Andrzeja Dudy odwołała się do uchwalenia przedmiotowej ustawy bez jakichkolwiek konsultacji społecznych, zasady sprawiedliwości społecznej oraz luki finansowej Narodowego Funduszu Zdrowia.
W związku z wetem prezydenckim ustawa obniżająca składkę zdrowotną dla przedsiębiorców wróci do ponownego rozpatrzenia przez Sejm RP.