Posiedzenie plenarne Rady Dialogu Społecznego z udziałem Premiera Mateusza Morawieckiego odbyło się 19 listopada 2020 r.

Przedmiotem posiedzenia Rady była m.in. sytuacja gospodarcza kraju w związku z rozwojem pandemii COVID-19.

W posiedzeniu – ze strony rządowej  uczestniczyli Marlena Maląg – Minister Rodziny i Polityki Społecznej, Olga Semeniuk – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii, Maciej Miłkowski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Zbigniew Gryglas – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, Piotr Patkowski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, Adam Guibourgé-Czetwertyński – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Grzegorz Wrochna – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki.

Przyjęto następujący porządek obrad:

  1. Wystąpienie Premiera RP, Pana Mateusza Morawieckiego.
  2. Głosowanie Uchwały nr 43 Rady Dialogu Społecznego z dnia 19 listopada 2020 r. w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (druk senacki 177).
  3. Głosowanie Uchwały nr 44 Rady Dialogu Społecznego z dnia 19 listopada 2020 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr 29 w sprawie zatwierdzenia
    liczby przedstawicieli reprezentatywnych organizacji związkowych oraz
    reprezentatywnych organizacji pracodawców w składzie Rady Dialogu
    Społecznego;
  4. Głosowanie uchwały 92 strony pracowników i strony pracodawców RDS w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie
    cyberbezpieczeństwa oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych.
  5. Głosowanie Uchwały nr 93 strony pracowników i strony pracodawców
    Rady Dialogu Społecznego z dnia 19 listopada 2020 r. w sprawie incydentalnej
    zmiany w ustawie z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni;
  6. Głosowanie Uchwały nr 94 strony pracowników i strony pracodawców
    Rady Dialogu Społecznego z dnia 19 listopada 2020 r. w sprawie zawieszenia
    zakazu handlu w niedzielę ze względu na ochronę konsumentów i konieczność
    zapewnienia obywatelom bezpiecznego dostępu do dóbr i towarów w związku z zaostrzającą się sytuacją epidemiologiczną.
  7. Kontynuacja debaty dotyczącej sytuacji gospodarczej kraju w związku
    z rozwojem pandemii COVID-19 – informacja Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii – dyskusja.
  8. Sprawy bieżące

Premier Mateusz Morawiecki podkreślił ekstraordynaryjne warunki i chęć wypracowania skutecznych rozwiązań w perspektywie krótko i długo terminowej.  Zaznaczył, że zależy mu na stabilnym wychodzeniu z kryzysu obronną ręką i na trosce o rynek pracy.  Przedstawił informacje o podjętych i planowanych działaniach związanych z pandemią COVID-19 w obszarze ochrony zdrowia jak i gospodarki. Podkreślił, że należy znaleźć wspólną płaszczyznę zarówno dla rozwiązywania bieżących problemów jak dla opracowania dłuższej perspektywy wyjścia z kryzysu. Podkreślił, że dla rządu priorytetem jest utrzymanie miejsc pracy. Wskazał na pozytywny aspekt dotychczasowych programów pomocowych strony rządowej przez co utrzymano około 5 mln miejsc pracy, co przekłada się na drugie najniższe bezrobocie w Europie i dobrą sytuację finansową. Podkreślił rolę dotacji od państwa i Unii w  wysokości 250 mld zł co stanowi równowartość 10% PKB. Nakreślił potrzebę nowego spojrzenia na rynek pracy i gospodarkę. Wskazał na potrzebę rozwoju pracy zdalnej w celu ograniczenia kontaktów międzyludzkich, co przełoży się na zahamowanie pandemii. Zadeklarował chęć dialogu i dalszego pomagania przez rząd. Powiedział, że chciałby utrzymywać zagraniczne rynki zbytu w celu utrzymania miejsc pracy. Porównał Polskę do Hiszpanii, jako kraju o podobnej liczbie ludności, mówiąc, że bezrobocie w Polsce stanowi około ¼ bezrobocia w Hiszpanii. Nakreślił potrzebę przebudowy gospodarki, w tym rynku pracy przy poszerzaniu horyzontów i rozpoznawaniu trendów. Dodał, że ważne jest podnoszenie lub zmiana kwalifikacji zawodowych pracowników bądź przebranżowienie firm Zaznaczył obecność programów pomocowych nastawionych na przebranżowienie firm. Powiedział, że liczy na rekomendacje strony społecznej przy wypracowywaniu rozwiązań długoterminowych. Oznajmił, że trzeba skupić się na strategicznym działaniu polegającym na głębokiej transformacji gospodarczej w oparciu o cyfryzację i automatyzację, przy jednoczesnej akceptacji społecznej. Nakreślił plan trzytorowych działań – program na chwilę obecną, program prognozujący działania na pół roku i program przewidujący działania w przedziale 2-3 lat.

Przewodnicząca FZZ Dorota Gardias zapytała Premiera o planowane zmiany w sektorach gospodarki, edukacji i zdrowia. Przypomniała o wysłaniu przez FZZ propozycji dla strony rządowej, w tym 17 punktów, z czego wiele kwestii jest zgodnych z postulatami strony pracodawców, aby podjąć działania dotyczące poprawy obecnej sytuacji. Zapytała o dodatki dla personelu medycznego. Poruszyła temat zróżnicowania wysokości pensji lekarskich i postulowała o jedną wysokość dodatku dla wszystkich pracowników medycznych. Podkreśliła, że w obecnej sytuacji nie można dzielić pracowników służby zdrowia na obsługę szpitali „COVIDowych” i „nie COVIDowych”. Postulowała o szybkie wprowadzenie tarczy dla ochrony zdrowia. Zapytała, jakie kryteria muszą być spełnione, aby strona rządowa rozważała wprowadzenie pełnego lockdownu i czy w ogóle rząd będzie chciał go wprowadzić. Wskazała, że zamiast świadczeń postojowych rząd może dofinansować poprawę warunków sanitarnych w hotelach i restauracjach oraz wprowadzić możliwość elastycznego czasu pracy.

Krystyna Ptok (FZZ) powiedziała, że dodatek 200% wynagrodzenia dla pracowników oddziałów jednoimiennych lub szpitali tymczasowych jest zapisany w ustawie covidowej, która nie jest publikowana i żaden medyk nie dostał tych środków. Wspomniała o wzroście o 50% pensji zasadniczej za październik. Zaznaczyła, że doraźne polecenia ministra zdrowia dzielą personel medyczny, na ludzi lepszych i gorszych. Powiedziała, że w obecnej sytuacji pacjenci cierpiący na COVID są we wszystkich szpitalach. Poinformowała o sporach zbiorowych w zakładach pracy, które popierają pielęgniarki i położne oraz o nieusatysfakcjonowaniu udzielonymi odpowiedziami na wysłane pisma do MZ. Podkreśliła braki w personelu medycznym i trudną sytuację służby zdrowia, zwłaszcza w szpitalach psychiatrycznych, które nie są przystosowane do warunków sanitarnych. Zarzuciła stronie rządowej złą alokację środków pieniężnych i organizowanie opieki zdrowotnej w nieprzystosowanych miejscach. Powiedziała o narastającym niezadowoleniu środowisk medycznych i że oczekuje na spotkanie rządu z Ministrem Zdrowia i środowiskami medycznymi.

Dorota Gardias wyraziła niezadowolenie z powodu braku wcześniejszego wykonania opinii prawnej. Zarzuciła NSZZ „Solidarność” nieodpowiedzialność, w sytuacji konieczności szybkiego wprowadzenia zmian, które są blokowane poprzez brak kworum. Stwierdziła, że strona rządowa traktuje łagodniej NSZZ „Solidarność”, niż inne organizacje w Radzie. Zwróciła uwagę na trudną sytuację służby zdrowia i na problemy związane z dialogiem środowisk medycznych ze stroną rządową. Powiedziała, że kadra medyczna wróci do Polski z emigracji, jeśli podwyższy się wynagrodzenia pracownikom tego sektora. Wskazała, że zatrudnienie personelu medycznego ze wschodu jest niezgodne z Unijną Dyrektywą nr 36 i nie można ich zatrudnić. Stwierdziła, że pracownicy wrócą do Polski, jak będą mogli otrzymać takie samo wynagrodzenie jak w krajach zachodnich.  Postulowała o utworzenie proponowanego przez nią Zespołu ds. ochrony zdrowia. Powiedziała o wzrastającym niepokoju społecznym.

Jarosław Gowin, Przewodniczący RDS zadeklarował, że traktuje wszystkie organizacje partnerów społecznych równorzędnie i że przed następnym posiedzeniem Rady i Prezydium niejasności prawne zostaną rozwiązane.

W dalszej części posiedzenia odbyła się debata z udziałem partnerów społecznych. W trakcie dyskusji partnerzy społeczni zaapelowali o odmrożenie branż już zamkniętych, rozważenie odblokowania zakazu handlu w niedzielę, stworzenie tarczy prawnej z uwagi na nowe obciążenia fiskalne. Forum Związków Zawodowych kilkakrotnie podkreślało znaczenia utworzenia tzw.  tarczy dla ochrony zdrowia. Zwrócono uwagę na dramatyczną stację mikro,  małych i średnich firm. Forum Związków Zawodowych zwróciło się z pytaniem czy będzie wprowadzony całkowity lockdown. Ponadto poruszono m.in. kwestie zwiększenia wysokości zasiłku dla bezrobotnych, wprowadzenia emerytur stażowych, wsparcia dla branży sanatoryjno-uzdrowiskowej, zapewnienia większej dostępności do testów oraz do szczepień przeciw grypie, dalszego wzmacniania systemu opieki zdrowotnej, zarówno dla chorych na COVID-10 jak i dla pozostałych.

W drugiej części spotkania Premier Jarosław Gowin poinformował, że uzyskał wstępną akceptację Pana Prezydenta Andrzeja Dudy jak również Premiera Mateusza Morawieckiego do rozpoczęcia prac nad nową umową społeczną. Zaznaczył, że o formule prac nad umową będzie dyskutowało Prezydium RDS.