W dniu 22 listopada 2023 roku, w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” odbyło się posiedzenie Prezydium oraz posiedzenie plenarne Rady Dialogu Społecznego.
Posiedzeniom przewodniczyła Pani Marlena Maląg – nowo powołana Przewodnicząca Rady Dialogu Społecznego reprezentująca stronę rządową.
Na obu posiedzeniach Forum Związków Zawodowych reprezentowała Przewodnicząca Forum Związków Zawodowych i Wiceprzewodnicząca Rady Dialogu Społecznego p. Dorota Gardias oraz pozostali członkowie Rady Dialogu Społecznego z ramienia FZZ.
Porządek obrad Prezydium Rady Dialogu obejmował m.in informację Dyrektor Biura Rady Dialogu Społecznego p. Iwony Zakrzewskiej w sprawie zatwierdzenia projektu planu finansowego Biura Rady Dialogu Społecznego na 2024 rok oraz informację w sprawie ustalenia liczby przedstawicieli organizacji pracodawców w składzie Rady, w tym podjęcie decyzji w sprawie skierowania do głosowania, na posiedzeniu plenarnym, uchwały w sprawie zatwierdzenia liczy przedstawicieli reprezentatywnych organizacji związkowych oraz reprezentatywnych organizacji pracodawców w składzie Rady Dialogu Społecznego w związku z uzyskaniem reprezentatywności przez kolejną organizację pracodawców – Polskie Towarzystwo Gospodarcze.
W trakcie posiedzenia plenarnego, Rada przyjęła Uchwałę nr 63 Rady Dialogu Społecznego w sprawie projektu planu finansowego Biura Rady Dialogu Społecznego na 2024 rok.
Tematem przewodnim posiedzenia plenarnego był rynek pracy w Polsce. Pani Dyrektor Departamentu Rynku Pracy p. Ewa Fraszyńska przedstawiła prezentację w tym temacie. Z prezentacji wynika, że Polska od kilku miesięcy jest „krajem o jednym z najniższych wskaźników bezrobocia w Unii Europejskiej, a Polska uniknęła głębokiej recesji, która dotknęła wiele państw na świecie na skutek pandemii COVID-19”. Prezentacja opisywała szereg działań wspierających przedsiębiorców i pracowników których celem była ochrona miejsc pracy w trakcie pandemii. Działania te „pomogły przezwyciężyć trudności finansowe i umożliwiły kontynuację działalności gospodarczej wielu firmom”.
Forum Związków Zawodowych w debacie reprezentował p. Jan Polaczek.
Podczas dyskusji p. Jan Polaczek stwierdził, że polski rynek pracy powinien być elementem napędzającym i wzmacniającym konkurencyjność polskiej gospodarki. Ponadto powiedział, że nie powinno upolityczniać się dyskusji o polityce migracyjnej, ale myśleć o niej w kategoriach procesów, które tyczą się zjawisk i relacji społeczno-gospodarczych oraz społeczno-kulturowych. Forum Związków Zawodowych kładło nacisk na kluczowe kwestie związane z tym jak Państwo Polskie jako cała sfera finansów publicznych zamierza budować swoją obecność na rynku pracy w zakresie świadczenia usług publicznych podkreślając, że ich dynamika oraz jakość wymagają rewolucyjnej poprawy. FZZ zaapelowało o stworzenie aktualizacji rynku pracy, która pozwoliłaby na to, aby Polska nadążała za tempem zmian na rynku pracy: cyfryzacją, robotyzacją, rozszerzeniem sztucznej inteligencji, zmianami w zakresie aktywów energetycznych i rozwoju technologicznego, a także za zmianami społecznymi i demograficznymi. FZZ wyraziło potrzebę większej partycypacji związków zawodowych w procesach podejmowania decyzji dotyczących polityki rynku pracy.
Uważacie, że prowadząc firmę lub pracując w sektorze prywatnym, problemy z wynagrodzeniami w państwowej sferze budżetowej Was nie dotyczą? Jeśli tak myślicie to się grubo mylicie. Polki i Polacy od zawsze, maniakalnie wręcz narzekają na działania poszczególnych urzędów i instytucji. To teraz sobie wyobraźcie, że jest 10 razy gorzej niż teraz. Urzędy działają na pół gwizdka. Nic nie możecie załatwić. W samych urzędach jeden człowiek zajmuje się tysiącami spraw, pełni jednocześnie dwa, trzy stanowiska. Jeśli jakaś procedura w tej chwili według Was trwa zbyt długo to pomyślcie, że mogłaby trwać jeszcze dłużej, np. zamiast dwóch tygodni, dwa miesiące. To samo tyczy się pracy sądów i prokuratury. Uważacie, że teraz sprawy idą zbyt wolno? Z pewnością, przy udziale obecnej polityki rządu, mogą iść jeszcze wolniej. Po prostu nie będzie komu wykonywać określonej pracy.
To samo tyczy się edukacji i oświaty. Zamykanie placówek może stać się normą. Po prostu zabraknie nauczycieli. A może dziś czujecie obniżony poziom bezpieczeństwa z powodu rakietowego incydentu pod Bydgoszczą? Pracownicy cywilni poszczególnych służb właśnie machają Wam na pożegnanie. Nie lepiej jest zresztą w samych formacjach służb mundurowych.
Tak więc jeśli nie staniecie murem za pracownikami budżetówki to nie zdziwcie się, jeżeli którego razu przyjdziecie do ZUS-u i nie zastaniecie nikogo kto pomoże Wam rozwiązać problem. Pojedziecie do swojego urzędu skarbowego, a tam zamknięte okienko. Najbliższa szkoła będzie oddalona o 30 kilometrów dalej niż ta, do której wozicie swoje dzieciaki obecnie. Nie zdziwcie się, jeżeli któregoś dnia zapomnicie jak wygląda mundur policjanta czy strażnika granicznego albo co równie przytłaczające – nie doczekacie do zakończenia postępowania w sądzie. Pamiętajcie – pewnego razu przyjdziecie do swojego urzędu miejskiego i zobaczycie kolejkę o długości jaka Wam się nie śniła. A to dlatego, że zamiast trzech urzędników obsługujących interesantów, zostanie jeden.
Państwo Polskie nie zdaje egzaminu jako pracodawca. Jeśli jesteś informatykiem i uważasz, że Twój pracodawca jest niefajny, za mało Ci płaci to szukasz innego miejsca zatrudnienia. Przedstawiciele zawodów, o których wspominam powyżej mogą co prawda zmienić urząd, szkołę czy przenieść się do innej placówki, jednak ich wynagrodzenia są sztywno uregulowane.
Państwo Polskie bardzo długo uważało, że podnoszenie wskaźnika wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej nie przyniesie żadnych korzyści politycznych. Bo utarło się w Polsce, że urzędnik to leń pijący kawę. Nauczyciel pracuje parę godzin w tygodniu i ma dwa miesiące wolnego i jeszcze mu za to płacą. I tak dalej. A to są kompletne, prawdziwie populistyczne bzdury.
Ja tylko przypomnę do czego doprowadziła stereotypizacja pracy pielęgniarek, pielęgniarzy i położnych. Dziś na 1000 mieszkańców przypada pięć pielęgniarek, które od przeciętnej Kowalskiej żyją krócej o dwadzieścia lat. Mamy najmniej pielęgniarek na 1000 mieszkańców w Europie. I dopiero jak napuszczaniem jednych na drugich doprowadzono do kadrowej apokalipsy w podmiotach leczniczych, przez którą boimy się trafić do szpitala, bo teraz nie ma się kto zająć pacjentem to szybko zrozumieliśmy jak ważne są ich wynagrodzenia.
Podnoszenie wskaźnika płac w państwowej sferze budżetowej jest kosztowne. Szybkie powracanie do normalności płacowej będzie kosztować miliardy złotych. Jednak to byłyby miliardy złotych wydane z sensem – najlepsza na dziś inwestycja w sprawność funkcjonowania państwa pod kątem edukacji, bezpieczeństwa, innowacji, kapitału zaufania, cyfryzacji procedur administracyjnych.
Tak więc są dwa rozwiązania zmierzające do naprawy sytuacji. Pierwszy – politycy zrozumieją, że wydawanie pieniędzy na płace w budżetówce ma polityczny sens. Drugi – rewolucja wywołana przez falę strajków.
PS: Nie, przebranżowienie nie jest rozwiązaniem problemu. Nie po to ktoś wybrał zawód nauczyciela, żeby iść pracować w handlu. To są zmarnowane pieniądze publiczne i czas osoby, która zaufała swojemu pracodawcy.
Związki zawodowe to jest ten przysłowiowy pies, na który zawsze znajdzie się długi i twardy kij. Reprezentatywne związki zawodowe są w Polsce trzy – Forum Związków Zawodowych, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ) i NSZZ „Solidarność”. Czy popełnialiśmy błędy w ostatnich latach? Być może. Jednak problem jest dużo głębszy. Związkowcy w znaczącej mierze uwierzyli, że polska klasa polityczna osiągnęła dojrzałość europejską, a co za tym idzie – postanowiono prowadzić „walkę” o prawa pracownicze w sposób pokojowy, w formule dialogu społecznego. Dialog społeczny to jest taki niewdzięczny proces, który dla obecnej władzy ma jedną, konstrukcyjną wadę – nie daje wielkich zysków politycznych. To właśnie dlatego mamy ponad 300 000 000 złotych wydawanych poza oficjalnym budżetem, a nauczyciel po studiach jest skazany na wykluczenie ekonomiczne. To jest, zgodnie z tym co napisałam powyżej, działanie krótkowzroczne.
Pamiętacie, jak Tusk podnosił wiek emerytalny i związkowcy wyszli gremialnie na ulicę? To właśnie w tym momencie upadł ostatni bastion, pękła ostatnia nić łączącą partnerów społecznych i ówczesny rząd, a nazywała się Komisją Trójstronną ds. Społeczno – Gospodarczych. Dopiero kilka lat później Komisję przekształcono z entuzjazmem w Radę Dialogu Społecznego. Wszyscy wracaliśmy do aktywności związanej z dialogiem społecznym z nadzieją, że żadna władza błędu związanego z przepychaniem kolanami fundamentalnych ustaw nie powtórzy. Resztę historii już zapewne znacie.
Ten krótki wywód historyczny ma Wam unaocznić, że my naprawdę postanowiliśmy skupić się na pracy merytorycznej, próbach osiągania kompromisów. Dlatego co roku w Radzie Dialogu Społecznego odbywa się dyskusja na temat docelowych wielkości wskaźników makroekonomicznych, w tym wskaźnika płac w państwowej sferze budżetowej. Od 2016 roku piszemy, argumentujemy, uzasadniamy i nic. Pierwszym raz czara goryczy przelała się w 2019 roku, w trakcie Strajku Nauczycieli.
Związkowcy z Forum i OPZZ rozpoczęli wielkie przedsięwzięcie. Byłam w tym czasie Przewodniczącą Rady Dialogu Społecznego, koordynowałam negocjacje związkowców z Rządem RP. Przebieg tych negocjacji potoczyłby się zupełnie inaczej gdyby nie NSZZ „Solidarność”, które się zwyczajnie wyłamało i w świetle kamer podpisało porozumienie, które było korzystne. Korzystne wyłącznie dla rządu premiera Mateusza Morawieckiego.
Oprócz nauczycieli protestowali medycy, pracownicy wymiaru sprawiedliwości i inni.
Tak więc nie jest prawdą, że związkowcy nie protestowali. Nie jest prawdą, że nie chcieli prowadzić dialogu. Każda próba sformatowania naszych działań do uproszczonych tez prowadzi jednocześnie do ich sfałszowania.
Dlatego, że realne płace w w 2022 roku spadły o 2,4%. A w budżetówce spadły o 16,6% czyli dokładnie o tyle ile wyniosła inflacja. W tym roku realne płace spadną najprawdopodobniej o około 1%. Tymczasem płace w państwowej sferze budżetowej, w ujęciu realnym w stosunku do skumulowanej w latach 2021 – 2023 inflacji spadną o około 23% i to pomimo wskaźnikowej podwyżki 7,8%, którą rząd „obdarował” budżetówkę na 2023 rok.
Presja płacowa w sektorze prywatnym nie nadąża za inflacją, ale ją goni. W budżetówce inflacja rośnie, a pracodawca zamiast ją gonić, ogląda ja już przez teleskop.
Nie podważamy sensu dawania jednorazowych nagród finansowych. Tylko, że skumulowana inflacja w latach 2022 – 2024 wyniesie około 40%. A płace realne, zgodnie z prognozami w przyszłym roku wzrosną średnio o 2,9%.
Wyobraź sobie, że szef nie daje Ci podwyżki przez trzy lata, a wcześniej i tak zarabiałaś, zarabiałeś poniżej swoich oczekiwań w stosunku do wykształcenia, stażu pracy, pracowitości, uczciwości i odpowiedzialności. W tzw. międzyczasie tylko raz dostajesz premię. Następnie w styczniu 2024 szef bierze Cię na rozmowę i mówi tak – słuchaj, zrekompensuję Ci straty wynikające z inflacji. Podniosę Ci wynagrodzenie o 6,6% bo według Morawieckiego tyle w tym roku wyniesie inflacja.
A co z ostatnimi trzema latami? Każdy szanujący się pracownik zadałby sobie to pytanie.
Właśnie dlatego jako FZZ domagamy się w tym roku 20% – procentowej podwyżki, a w przyszłym roku 24%. Plan jest prosty – dogonić inflację i zwiększyć poziom realnych wynagrodzeń.
To akurat najprostsze pytanie. Rząd rozmawia tylko z jedną organizacją, bo tylko jedna organizacja gwarantuje mu zysk polityczny i jest w stanie dla utrzymania się tego rządu poświęcić bardzo wiele.
Msza Święta pogrzebowa odbędzie się w Kościele pw. Niepokalanego Serca NMP w Czerwonaku ul. Świerkowa 2, 27.06. o godz. 13.30, a następnie pogrzeb na Cmentarzu w Czerwonaku przy ul. Św. Wojciecha.
Cieszymy się, że jesteśmy integralną częścią tej wielkiej rodziny.
A teraz czas na szczegółowe podsumowanie!
Forum Związków Zawodowych reprezentowała 5-osobowa delegacja: Pani Dorota Gardias (Przewodnicząca Forum Związków Zawodowych), Pan Dariusz Trzcionka (Przewodniczący PZZ „KADRA”, Wiceprzewodniczący FZZ), Pan Rafał Jankowski (Przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ Policjantów, Wiceprzewodniczący FZZ), p. Krystyna Dębkowska (OZZPiP, Wiceprzewodnicząca KKR FZZ) oraz Zastępca Delegata, Pan Marcin Kolasa (Przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ FSG, Członek Prezydium FZZ). Delegacji towarzyszyli obserwatorzy Kongresu z ramienia FZZ.
Pierwszego dnia XV Kongresu EKZZ, delegaci głosowali nad poprawkami do rozdziału „Razem na rzecz odnowy ruchu związkowego” Planu Działania EKZZ na lata 2023-2027. Rozdział został przegłosowany. W ramach przemówień otwierających XV, jedno z nich wygłosił Kanclerz Republiki Federalnej Niemiec, Pan Olaf Scholz.
Przyjęto również poprawkę do Statutu EKZZ, która zakłada parytet dla młodych delegatów poniżej 35 roku życia m.in. zapewniający miejsca dla delegatów poniżej 35 roku życia na następnym Kongresie EKZZ za cztery lata. Program Działań EKZZ na lata 2023-2027 reguluje także kwestie zmiany pokoleniowej w europejskich organizacjach związkowych, a także m.in. kwestię prawa do strajku, czy sztucznej inteligencji.
Podczas drugiego dnia obrad XV Kongresu EKZZ dalej dyskutowano o prawach pracowniczych. Podczas dyskusji przypomniano m.in. strajk pracowników z Uzbekistanu i Gruzji zatrudnionych w polskich firmach transportowych w Niemczech.
EKZZ poparł cel osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., jednak zastrzeżono, iż podstawowe, nadchodzące zmiany, będą miały poważny wpływ na interes pracowniczy w wymiarze międzyregionalnym i międzysektorowym, tym samym grożą zwiększeniem nierówności społecznych. EKZZ uznał, że wymaga to ambitnego programu sprawiedliwej transformacji, realizowanego w duchu i w ramach przepisów Europejskiego Zielonego Ładu oraz krajowych planów energetycznych i klimatycznych – zgodnie z wytycznymi MOP dotyczącymi sprawiedliwej transformacji i i zgodnie z Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ.
Podczas dyskusji nad tym rozdziałem dyskutowano też m.in. o szeregu innych kwestii, m.in. równość kobiet i mężczyzn w miejscu pracy, przeciwdziałaniu przemocy seksualnej, sztucznej inteligencji wkraczającej na rynek pracy.
W trakcie dyskusji delegaci wyrażali swój pogląd w kwestii praw nauczycieli oraz zasady równości płacy i płacy, a także kształcenia ustawicznego.
Podczas drugiego dnia obrad wręczono Nagrodę EKZZ im. Briana Bercussona dla najlepszej pracy doktorskiej napisanej na temat praw pracowniczych i związkowych. Laureatką tejże nagrody została Marta Lasek-Markey z Wydziału Prawa Trinity College Dublin.
Podczas trzeciego dnia Kongresu wybrano władze Kongresu EKZZ. Sekretarz Generalną została p. Esther Lynch.
Głosowano też nad kolejnymi rozdziałami i poprawkami do rozdziałów Planu Działania EKZZ na lata 2023-2027.
Punktem kulminacyjnym trzeciego dnia XV Kongresu EKZZ było wystąpienie Przewodniczącej Komisji Europejskiej, Pani Ursuli Von der Leyen. W swoim wystąpieniu, szefowa KE skupiła się na strategicznej roli partnerów społecznych, w tym ruchu związkowego na rzecz zrównoważonych zmian i procesów, które wymagają realizacji w zakresie zwiększenia konkurencyjności europejskiej gospodarki, z zachowaniem jej społecznego wymiaru. I to właśnie społeczny wymiar gospodarki europejskiej stał tematem przewodnim przemowy Ursuli Von Der Leyen, która podkreślała potrzebę aktywizacji zawodowej w wymiarze mędzyngeneracyjnym, w tym, w szczególności ludzi młodych, a także kobiet powracających na rynek. Dlatego tak istotnym elementem rozwoju społeczno – gospodarczego wszystkich narodów europejskich powinno być stosowanie polityk umocowanych w systemie long life learning.
Czwartego dnia zaprezentowano nowy skład władz EKZZ.
W wydarzeniu wzięło udział około 600 delegatów z europejskich organizacji związkowych, w tym sekretarze generalni i/lub przewodniczący około 93 krajowych organizacji związkowych z 41 krajów, 10 europejskich branżowych federacji związków zawodowych oraz goście specjalni z Europy i spoza niej.
Kongres uczcił również 50-lecie Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych: 50 lat walki o ludzi pracy
Kongres EKZZ przyjął też kluczowe dokumenty, w tym Manifest Berliński i Program Działania EKZZ na lata 2023-2027.
🧷Treść przemówienia Ursuli von der Leyen
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/SPEECH_23_2926
🧷Pełna galeria zdjęć z przebiegu XV Kongresu:
https://www.flickr.com/photos/etuc-ces/52924047827/in/album-72177720308551702/
