Kongres Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych, którego tematem przewodnim była odnowa związków zawodowych, zakończył się wyborem nowego kierownictwa, w którym jest równowaga pod względem płci i jest najmłodsze w historii organizacji.
Irlandzka działaczka związkowa Esther Lynch, która po raz pierwszy zaangażowała się w ruch robotniczy podczas pracy w fabryce mikroprocesorów w latach 80., będzie przewodzić zespołowi przez następne cztery lata jako Sekretarz Generalny.
Adwokat ds. prawa pracy Isabelle Schömann i szwedzki działacz związkowy Claes-Mikael Stahl, który rozpoczął swoją karierę zawodową jako sprzątacz w fabryce, zostali wybrani na zastępców sekretarza generalnego.
35-letni słoweński związkowiec Tea Jarc i 36-letni belgijski związkowiec Ludovic Voet zostali wybrani na sekretarzy Konfederacji wraz z Włochem Giulio Romani, który jest doświadczonym negocjatorem w imieniu pracowników sektora bankowego.
Te decyzje są następstwem kongresu, na którym ponad połowę delegatów stanowiły kobiety i na który przybyła rekordowa liczba delegatów poniżej 35 roku życia.
Nowy zespół jest odpowiedzialny za wprowadzenie w życie planu działania i manifestu, dokumentów uzgodnionych w ciągu czterech dni debaty w Berlinie, w której wzięło udział 1000 związkowców reprezentujących ponad 45 milionów pracowników.
Priorytety na kadencję, która trwa do następnego kongresu w 2027 r., obejmują:
– Zakaz finansowania publicznego dla firm, które odmawiają uznania związków zawodowych lub rokowań zbiorowych
– Regulacja zasad użycia sztucznej inteligencji w miejscu pracy w oparciu o zasadę „człowiek kontroluje”.
– Zapobieganie powrotowi polityki zaciskania pasa i wspieranie nowych zasad gospodarczych UE, które stawiają ludzi i planetę na pierwszym miejscu
– Pełne i szybkie wdrożenie dyrektywy w sprawie równych wynagrodzeń
– Zapewnienie, że żaden pracownik nie zostanie pozostawiony sam podczas przechodzenia na zieloną i cyfrową gospodarkę
– Zwiększenie członkostwa w związkach zawodowych, które będą bastionem przeciwko wzrostowi siły skrajnej prawicy.
Sekretarz generalna EKZZ, Esther Lynch, powiedziała:
„W czasach, gdy przepaść między bogatymi a ludźmi pracującymi rośnie, odnowa związków zawodowych ma kluczowe znaczenie, dlatego jestem zaszczycona, że zostałam wybrana na szefa najmłodszego kierownictwa w historii EKZZ.
Jestem zdeterminowana, aby w ciągu najbliższych czterech lat zapewnić od dawna oczekiwane przywrócenie równowagi między pracodawcami a pracownikami poprzez zwiększenie siły związków zawodowych i zapewnienie postępowego ustawodawstwa na poziomie UE.
Aby to zrobić, podczas nadchodzących wyborów europejskich podejmiemy walkę ze skrajną prawicą, która nie ma nic do zaoferowania ludziom pracy i zapewnimy, że partie demokratyczne zaoferują prawdziwą alternatywę.
Europa potrzebuje silnych związków zawodowych, aby stawić czoła stojącym przed nami wyzwaniom – społecznym, środowiskowym i technologicznym – w sposób, który stawia ludzi pracy i planetę ponad zyski za wszelką cenę.
Nowy zespół EKZZ zapewni, że głos pracowników zostanie usłyszany głośno i wyraźnie na szczeblu europejskim”.
Cieszymy się, że jesteśmy integralną częścią tej wielkiej rodziny.
A teraz czas na szczegółowe podsumowanie!
Forum Związków Zawodowych reprezentowała 5-osobowa delegacja: Pani Dorota Gardias (Przewodnicząca Forum Związków Zawodowych), Pan Dariusz Trzcionka (Przewodniczący PZZ „KADRA”, Wiceprzewodniczący FZZ), Pan Rafał Jankowski (Przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ Policjantów, Wiceprzewodniczący FZZ), p. Krystyna Dębkowska (OZZPiP, Wiceprzewodnicząca KKR FZZ) oraz Zastępca Delegata, Pan Marcin Kolasa (Przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ FSG, Członek Prezydium FZZ). Delegacji towarzyszyli obserwatorzy Kongresu z ramienia FZZ.
Pierwszego dnia XV Kongresu EKZZ, delegaci głosowali nad poprawkami do rozdziału „Razem na rzecz odnowy ruchu związkowego” Planu Działania EKZZ na lata 2023-2027. Rozdział został przegłosowany. W ramach przemówień otwierających XV, jedno z nich wygłosił Kanclerz Republiki Federalnej Niemiec, Pan Olaf Scholz.
Przyjęto również poprawkę do Statutu EKZZ, która zakłada parytet dla młodych delegatów poniżej 35 roku życia m.in. zapewniający miejsca dla delegatów poniżej 35 roku życia na następnym Kongresie EKZZ za cztery lata. Program Działań EKZZ na lata 2023-2027 reguluje także kwestie zmiany pokoleniowej w europejskich organizacjach związkowych, a także m.in. kwestię prawa do strajku, czy sztucznej inteligencji.
Podczas drugiego dnia obrad XV Kongresu EKZZ dalej dyskutowano o prawach pracowniczych. Podczas dyskusji przypomniano m.in. strajk pracowników z Uzbekistanu i Gruzji zatrudnionych w polskich firmach transportowych w Niemczech.
EKZZ poparł cel osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., jednak zastrzeżono, iż podstawowe, nadchodzące zmiany, będą miały poważny wpływ na interes pracowniczy w wymiarze międzyregionalnym i międzysektorowym, tym samym grożą zwiększeniem nierówności społecznych. EKZZ uznał, że wymaga to ambitnego programu sprawiedliwej transformacji, realizowanego w duchu i w ramach przepisów Europejskiego Zielonego Ładu oraz krajowych planów energetycznych i klimatycznych – zgodnie z wytycznymi MOP dotyczącymi sprawiedliwej transformacji i i zgodnie z Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ.
Podczas dyskusji nad tym rozdziałem dyskutowano też m.in. o szeregu innych kwestii, m.in. równość kobiet i mężczyzn w miejscu pracy, przeciwdziałaniu przemocy seksualnej, sztucznej inteligencji wkraczającej na rynek pracy.
W trakcie dyskusji delegaci wyrażali swój pogląd w kwestii praw nauczycieli oraz zasady równości płacy i płacy, a także kształcenia ustawicznego.
Podczas drugiego dnia obrad wręczono Nagrodę EKZZ im. Briana Bercussona dla najlepszej pracy doktorskiej napisanej na temat praw pracowniczych i związkowych. Laureatką tejże nagrody została Marta Lasek-Markey z Wydziału Prawa Trinity College Dublin.
Podczas trzeciego dnia Kongresu wybrano władze Kongresu EKZZ. Sekretarz Generalną została p. Esther Lynch.
Głosowano też nad kolejnymi rozdziałami i poprawkami do rozdziałów Planu Działania EKZZ na lata 2023-2027.
Punktem kulminacyjnym trzeciego dnia XV Kongresu EKZZ było wystąpienie Przewodniczącej Komisji Europejskiej, Pani Ursuli Von der Leyen. W swoim wystąpieniu, szefowa KE skupiła się na strategicznej roli partnerów społecznych, w tym ruchu związkowego na rzecz zrównoważonych zmian i procesów, które wymagają realizacji w zakresie zwiększenia konkurencyjności europejskiej gospodarki, z zachowaniem jej społecznego wymiaru. I to właśnie społeczny wymiar gospodarki europejskiej stał tematem przewodnim przemowy Ursuli Von Der Leyen, która podkreślała potrzebę aktywizacji zawodowej w wymiarze mędzyngeneracyjnym, w tym, w szczególności ludzi młodych, a także kobiet powracających na rynek. Dlatego tak istotnym elementem rozwoju społeczno – gospodarczego wszystkich narodów europejskich powinno być stosowanie polityk umocowanych w systemie long life learning.
Czwartego dnia zaprezentowano nowy skład władz EKZZ.
W wydarzeniu wzięło udział około 600 delegatów z europejskich organizacji związkowych, w tym sekretarze generalni i/lub przewodniczący około 93 krajowych organizacji związkowych z 41 krajów, 10 europejskich branżowych federacji związków zawodowych oraz goście specjalni z Europy i spoza niej.
Kongres uczcił również 50-lecie Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych: 50 lat walki o ludzi pracy
Kongres EKZZ przyjął też kluczowe dokumenty, w tym Manifest Berliński i Program Działania EKZZ na lata 2023-2027.
🧷Treść przemówienia Ursuli von der Leyen
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/SPEECH_23_2926
🧷Pełna galeria zdjęć z przebiegu XV Kongresu:
https://www.flickr.com/photos/etuc-ces/52924047827/in/album-72177720308551702/

Komisja Europejska podjęła dziś pierwsze kroki w celu ochrony pracowników przed ekstremalnymi upałami w następstwie kampanii Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (EKZZ).
Na unijnym szczycie poświęconym bezpieczeństwu i higienie pracy w Sztokholmie unijny komisarz ds. praw socjalnych Nicolas Schmit ogłosił nowe wytyczne dotyczące odpowiedzialności pracodawców wobec osób pracujących w wysokich temperaturach.
Wytyczne opracowane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy pojawiły się po tym, jak EKZZ wywarła presję na Komisję Europejską, aby podjęła działania po tym, jak pracownicy słabli, a nawet umierali podczas pracy w okresie fal upałów w ostatnich latach. A są to tragedie, które będą coraz częstsze ze względu na zmiany klimatu, jeśli nie pojawią się nowe zabezpieczenia.
Wytyczne określają obowiązki pracodawców wobec pracowników, w tym:
- Przeprowadź ocenę ryzyka w miejscu pracy i chroń szczególnie narażonych pracowników
- Skonsultuj się z pracownikami i ich przedstawicielami w sprawie zarządzania ryzykiem związanym z wysoką temperaturą
- Dostosuj godziny pracy i umożliw pracownikom decydowanie, kiedy muszą robić przerwy
- Zapewnij pracownikom dostęp do wody pitnej, zacienionego miejsca i odzieży ochronnej
Według Eurofound 23% wszystkich pracowników w całej UE jest narażonych na działanie wysokich temperatur przez co najmniej jedną czwartą czasu pracy, a do 36% w rolnictwie i przemyśle oraz 38% w budownictwie.
Jednak ankieta przeprowadzona wśród organizacji stowarzyszonych EKZZ wykazała, że tylko kilka krajów europejskich ma przepisy zapewniające pracownikom bezpieczeństwo podczas upałów, z dużymi różnicami w granicach od 28 do 36 stopni.
Badania pokazują, że gdy temperatura wzrasta powyżej 30°C, ryzyko wypadków w miejscu pracy wzrasta o 5-7%, a gdy temperatura przekracza 38°C, prawdopodobieństwo wypadków wzrasta o 10% do 15%.
Zastępca sekretarza generalnego EKZZ Claes-Mikael Stahl powiedział:
„Każdego lata w Europie ludzie tracą życie, ponieważ są zmuszani do pracy bez ochrony w niebezpiecznie wysokich temperaturach. Ta niepotrzebna utrata życia musi się skończyć.
Zmiana klimatu powoduje, że fale upałów stają się częstsze i bardziej ekstremalne, dlatego musimy zadbać o to, aby praktyka pracy była dostosowana do tych zjawisk.
Nowe wytyczne UE to dobry, pierwszy krok i nie pozostawia wątpliwości co do odpowiedzialności pracodawców za zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa tego lata.
Komisja musi teraz przekształcić te wytyczne w wiążące przepisy dotyczące maksymalnych temperatur w pracy, co sprawi, że ochrona pracowników przed tym stale rosnącym zagrożeniem będzie obowiązkiem prawnym”.


Utrzymane wyroki więzienia dla przywódców związkowych na Białorusi pokazują, że UE musi wspierać związkowców, którzy sprzeciwiają się autorytarnemu reżimowi tego kraju.
Sąd Najwyższy Białorusi odrzucił apelacje trzech przywódców związkowych skazanych łącznie na 7 i pół roku więzienia za udział w prodemokratycznych protestach.
Alaksandr Jaraszuk i Siarhiej Antuszewicz, przewodniczący i wiceprzewodniczący Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych (BKDP), zostali skazani odpowiednio na 4 i 2 lata więzienia. Iryna Bud-Husaim, która była księgową związku, została skazana na 1,5 roku więzienia.
To parodia wymiaru sprawiedliwości, a Sąd Najwyższy orzekł w sprawie nie wzywając nawet na posiedzenie skazanych związkowców.
To osoby z grona ponad 30 przywódców związkowych, którzy zostali zatrzymani w ramach
rozprawy reżimu z niezależną działalnością związkową, w wyniku której rozwiązano BKDP i cztery stowarzyszone z nią związki, ponieważ związkowcy opowiadali się za demokratycznymi prawami, wolnościami i interesami ludzi pracy.
Sekretarz generalna EKZZ, Esther Lynch, powiedziała:
„Związkowcy na Białorusi stoją na pierwszej linii walki o demokrację i prawa człowieka – potrzebują naszego pełnego wsparcia.
Nie możemy zaakceptować tego, że niezależne związki zawodowe są niszczone, a związkowcy są traktowani jak ekstremiści i wysyłani do więzienia za działania na rzecz demokracji, interesów ich członków oraz szerzej – wszystkich ludzi pracy. Ruch związkowy nie jest przestępstwem.
Potrzebujemy czegoś więcej niż stanowczego oświadczenia UE w tej sprawie. Musi podjąć wszelkie możliwe kroki, aby władze białoruskie natychmiast i bezwarunkowo uwolniły przetrzymywanych w więzieniach związkowców oraz zaprzestały szykan i represji wobec niezależnych związków zawodowych i osób korzystających z praw człowieka.
Wielu związkowców musiało opuścić Białoruś w wyniku ataków reżimu. Musimy ich wspierać także w naszych krajach”
W dniu 16 marca 2023 r. w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” w Warszawie odbyło się plenarne posiedzenie Rady Dialogu Społecznego na temat stanu polskiej gospodarki. W debacie prócz strony społecznej uczestniczyli przedstawiciele strony rządowej oraz zaproszeni eksperci i specjaliści z różnych dziedzin społecznych i gospodarczych kraju.
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę reprezentował p. Piotr Ćwik – Zastępca Szefa Kancelarii – minister odpowiedzialny za dialog społeczny.
Ministrowie rządu odpowiedzialni za finanse, gospodarkę, politykę społeczną, klimat i środowisko, rozwój i technologię, a także aktywa państwowe przedstawili dane dotyczące aktualnego stanu polskiej gospodarki wobec bieżących wyzwań i zagrożeń.
Forum Związków Zawodowych reprezentowali: Wiceprzewodnicząca RDS p. Dorota Gardias oraz członkowie RDS obecni na posiedzeniu: Pp. Rafał Jankowski, Marcin Kolasa, Dariusz Trzcionka, Krzysztof Kisielewski oraz Marek Mnich (online).
W dyskusji na temat stanu polskiej gospodarki w imieniu FZZ głos zabrał p. Jan Polaczek, który powiedział, że Rząd nie stworzył wysokiej jakości miejsc pracy w sektorze finansów publicznych tj. w edukacji, ochronie zdrowia, administracji i nie dał impulsu dla konkurencyjności na rynku pracy. Nadmienił, że zagraża nam dziś sytuacja w której pracownik pracuje dużo, a zarabia mało -gdyż nie ma warunków popytowo-podażowych na to aby stworzyć wysoko płatne miejsca pracy.
Ponadto stwierdził, iż Rząd przedstawia swoje dane ekonomiczne, a odbiór społeczny w kontekście „realnego życia” jest zupełnie inny czego fundamentalnym przykładem jest kwestia prognoz inflacyjnych.
W dyskusji głos zabrali też Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw Adam Abramowicz oraz przedstawiciele wszystkich reprezentatywnych związków zawodowych i organizacji pracodawców.
Do tej pory odbyło się 10 Posiedzeń Plenarnych Rady Dialogu Społecznego z udziałem Głowy Państwa, w tym 9 w Pałacu Prezydenckim, a ostatnie 29 listopada 2022 r. poświęcone było przyszłości dialogu społecznego.
Prawa pracownicze to prawa człowieka.
Posłowie głosowali dziś za wyraźnym zaangażowaniem związków zawodowych i przedstawicieli pracowników w obronę praw człowieka w korporacyjnych łańcuchach dostaw.
Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (EMPL) Parlamentu Europejskiego przyjęła znaczną większością głosów (28 głosów za, 20 przeciw i 1 wstrzymujący się) swoją opinię w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw.
Głosowanie jest mocnym sygnałem w walce z łamaniem praw człowieka, w tym nadużywaniem i atakami na prawa pracownicze i prawa związkowe przez największe europejskie przedsiębiorstwa. Teraz do Komisji Prawnej (JURI) należy uwzględnienie stanowiska EMPL w swoim raporcie końcowym.
Reagując na wynik głosowania, Konfederacyjna Sekretarz EKZZ Isabelle Schömann powiedziała:
„Posłowie do PE wysłali dziś wyraźny sygnał do silnego zaangażowania związków zawodowych i przedstawicieli pracowników w strategie „należytej staranności” firm. Wiedzą lepiej niż ktokolwiek inny, gdzie w łańcuchu wartości firmy zagrożone są prawa człowieka, a w szczególności prawa pracownicze i prawa związkowe. W porównaniu z wnioskiem Komisji Europejskiej jest to wyraźny i bardzo ważny krok we właściwym kierunku.
Równie ważne jest, aby niezależnie od wielkości wszystkie firmy z sektorów wysokiego ryzyka zostały objęte zakresem dyrektywy. Prawa człowieka są uniwersalne i nie powinno być żadnych wyjątków. Dlatego próba Komitetu EMPL, aby w pierwszej kolejności rozszerzyć zakres działań wysokiego ryzyka na przedsiębiorstwa zatrudniające ponad 150 pracowników jest słuszna, ale na tym nie można poprzestać. Ważne jest również wprowadzenie i jasne zdefiniowanie tego, co należy postrzegać jako „działania wysokiego ryzyka”.
Innym istotnym elementem opinii jest rozszerzenie instrumentów dotyczących praw człowieka zawartych w załączniku do dyrektywy na niektóre ważne europejskie instrumenty dotyczące praw człowieka, takie jak Europejska Konwencja Praw Człowieka Rady Europy, Europejska Karta Społeczna i Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej”.